Bununla 45 AVM'li İstanbul'un şu anki sayısına ulaşamasa da "bin kişiye düşen metrekare" hesabında liderliği ele alacak. Hollandalı ve Alman firmaların da bulunduğu yatırımcıların Ankara'yı seçme nedenleri arasında, arazi bulmanın İstanbul'a oranla daha kolay ve ucuz olması gösteriliyor. Tercihin bir diğer sebebi ise Ankaralıların kriz dönemlerinde bile istikrarını koruyan harcama eğilimleri. Ancak hız kesmeden ardı ardına açılan bu merkezler, kentin arazi avantajını uzun süre sürdüremeyeceğini gösteriyor. 2 yıl gibi bir sürede pazarın doyma noktasına ulaşacağı belirtiliyor. Yabancı ilgisi, büyümede etkili Ankara'da bir süre önce 20 bin metrekarelik AVM'ler yapılırken bugün bu rakam 120 bin metrekarelere kadar çıkıyor. Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği (AMPD) Başkanı Nuşin Oral, AVM'lerin rekabet yüzünden farklılaşmak için gitgide büyüdüğünü belirtti. Bu alana artan yabancı ilgisinin yerli firmalarda büyüme atağına neden olduğunu söyleyen Oral, bu durum karşısında da yatırımcıların İstanbul'da büyük arazi bulmakta zorluk çektiğini vurguladı. Oral, İstanbul'daki arsa fiyatlarının yüksekliği ile izin sürecinin yavaşlığına da değinirken bu nedenle yatırımcıya Ankara'nın cazip geldiğini belirtti. Avrupa ortalaması yakalanacak Ankara'da bu alana yatırımların son 2-3 yıldır yoğunlaştığını dile getiren Öncüoğlu Mimarlık Yönetim Kurulu Başkanı Enis Öncüoğlu da bu yıl sektörün zirve yaptığını söyledi. Öncüoğlu İnşaat, şu an Ankara'da Maltepe ve Zirvekent AVM'lerinin inşaatını sürdürüyor. Öncüoğlu, süren inşaatların tamamlanmasıyla Ankara'nın bin kişiye düşen AVM alanında 130 metrekare ortalamasıyla Türkiye'nin Avrupa ülkelerini yakalayacak ilk kenti olacağını bildirdi. Öncüoğlu, ilin şu anki ortalamasının 60 metrekare olduğunu söylerken Avrupa'nın bazı kentlerinde bin kişiye düşen AVM alanları ise İngiltere'de 230, İtalya'da 121 ve Çek Cumhuriyeti'nde ise 80 metrekare. 2008 sonu normalleşme başlar Öte yandan, kimi Avrupa ülkelerinde toplam AVM alanları 15 milyon metrekareleri bulurken bu rakam Türkiye'de henüz 2.5 milyon metrekare. Bu da özellikle Avrupalı perakendecilerin Türkiye'ye ilgisinin süreceğinin işareti olarak gösteriliyor. ABD ile Kanada'nın pazarı araştırdığı da biliniyor. Öncüoğlu ise Ankara'da şu an süren projelerin tamamlanmasıyla 2008 yılı sonunda bir normalleşme dönemine girileceğini ve pazarın doymasını beklediklerini bildirdi. Öncüoğlu, kentte yan yana yapılan AVM'lerin olduğuna da işaret ederek açılanların tümünün iş yapamayacağını dile getirdi. Alışveriş alanları çeşitlenecek Bu eleme süreciyle dünyadaki eğilime paralel olarak farklı kimliklerde alışveriş alanlarının oluşacağını belirten Öncüoğlu, "Otel artı AVM veya ofis artı AVM şeklinde yatırımlar yapılacak ya da eğlencenin içinde alışverişin olduğu yeni biçimler oluşturulacak" dedi. Öncüoğlu, dünyada bu alanda yaşananlara örnek olarak ise müzelerdeki satış alanlarıyla "duty free"lerin (gümrüksüz mal satan mağazalar) genişlemesi, Dubai'de kayak merkezi olan AVM'lerin yapılması ve Milano'daki "designer outlet"lere (kaliteli ürünlerin veya ünlü tasarımların fabrika satış yerleri) yurtdışı turların düzenlenmesini gösterdi. 220 mağazaya 3 bin marka talip oldu AVM sayısındaki artış hızla sürerken markalar da tüm bu merkezlerde yer alma telaşı içine giriyor. Bunun sonucunun, AVM yoğunlaşması yaşanacak kent ve semtlerdeki mağazaların atıl kalması olacağı tahmin ediliyor. Nata İnşaat ve Birlik Yapı'nın ortaklığıyla Ankara'da yapımı süren Antares Alışveriş ve Yaşam Merkezi'nin Proje Müdürü Uğur Göksel, kiracı açısından tatmin edici bir ortam olduğunu ve 220 mağazası olacak AVM'de şimdiden kendilerine gelen kiracı talebinin 3 bini aştığını bildirdi. Göksel ayrıca, şu an ortaklık bile düşünmüyor olmalarına karşın yabancı yatırımcıların merkezi satın almak amacıyla kendileriyle görüştüklerini ifade etti. Markaların AVM'lere gösterdiği bu yoğun ilgi, kiraları da oldukça yukarı çekiyor. Kentteki alışveriş merkezlerinde metrekare başına kiraların 150 dolara kadar çıktığını bildiren Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Ali Taylan, bu eğilimin sürmesini beklediklerini dile getirdi. Emlaktaki bu gelişme çerçevesinde AVM'lere yatırımın getirisinin hızlı ve yüksek olduğu ve yabancı ilgisinde "kira rantı elde etme çabası"nın öne çıktığı belirtiliyor. En büyükler Cevahir ile AnkaMall Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği'nin de kullandığı Alkaş Danışmanlık'ın verilerine göre Türkiye'de 136 AVM bulunuyor. Bu rakamın 2 yıl içinde 300'ü bulması bekleniyor. Şu an 45'i İstanbul ve 17'si Ankara'da faaliyette olan bu merkezler, Antalya ve İzmir'de de 11'er tane. Ancak süren projeler itibariyle derneğin kullandığı veriler sektör verileriyle çelişkili olabiliyor. Türkiye'nin en büyük alışveriş merkezi, yaklaşık 118 bin metrekare kiralanabilir alana sahip İstanbul Cevahir AVM iken bunu 106 bin metrekareyi bulan Ankara'daki AnkaMall AVM/MİGROS TÜRK AŞ takip ediyor. Ancak Ankara'da süren projelerin bir kısmı boyutuyla AnkaMall'ü geçeceğe benziyor. Ankara'da proje aşamasındaki bazı AVM'ler * Eski Un Fabrikası * TTKB Arsa * Seki Park * Ulus Çarşı * Yunus AVM * Eski TED Koleji Arsası Bu yıl bitecek AMV'ler hakkında bilgi: * CEPA: Celebcioğlu (Üstünçelik) şirketler grubunca Eskişehir Yolu üzerinde yapılıyor. 120 milyon dolara mal olacak. İçinde Türkiye'nin ilk 2 katlı Carrefour'u ile Ankara'nın ilk Bauhaus'u da yer alacak. * ANTARES: Dolunay İnşaat tarafından Etlik-Kasalar'da yapılıyor. Alışveriş ve yaşam merkezi olan projenin toplam tutarı 350 milyon dolar olacak. * MALTEPE PROJESİ: Öncüoğlu Mimarlık tarafından inşa ediliyor. İçinde 189 mağaza yer alacak. * ZİRVEKENT: Yıldız'da Öncüoğlu Mimarlık yapıyor. İçinde "kidsland" (çocuk alanı) ile "fitness" (spor merkezi) de bulunacak. * FORUM ETLİK: Hollandalı MDC ile Alman TurkMall temellerini attı. 150 milyon euroya mal olacak merkezde, hayvanat bahçesi de yer alacak. * PANORA: Merkez İnşaat Oran semtinde eski milletvekili lojmanları arazisine yapıyor. 90 milyon dolara mal olacak. * GALERIA: Gülay İnşaat tarafından Eryaman'da yapılıyor. 10 bin metrekare alana sahip olacak merkezde, bir dershane de yer alacak. REFERANS