Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, açıkta satılan ekmeğin, "gıda ile temas edebilen" ambalaja konulmasından satış yerini sorumlu hale getirdi. Buna göre, ekmeği gıdayla temasa uygun olmayan malzemeye sararak satan işletmelere, gıda hijyenini ihlal ettiği gerekçesiyle 2 bin 560 lira idari para cezası uygulanacak. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkilileri, uygun ambalaj malzemesinin bulundurulması ve tüketicinin eldiven kullanarak ekmeği almasının sağlanmasından satış yerinin sorumlu olduğunu belirtti. Yetkililer, ekmeği gıdayla temasa uygun olmayan malzemelere sararak veya koyarak satan işletmelere gıda hijyenini ihlal ettiği gerekçesiyle 5996 Sayılı Kanun gereğince 2 bin 560 lira idari para cezası uygulanacağını kaydetti.

Bu uygulamanın yeni bir uygulama olmadığını, Tebliğ değişikliği yapılmadan önce de ekmeğin gıdayla temasa uygun bir malzemeye sarılarak veya konularak satılmasının gerektiğini ifade eden yetkililer, bu nedenle hükmün uygulanması için beklenmesine gerek olmadığını bildirdi.

Konuyla ilgili esnafı bilgilendirme çalışmalarının devam ettiğini anlatan yetkililer, bakkal, market gibi ekmek satan işletmeleri konu hakkında bilinçlendirerek gıda hijyenini sağlamanın birinci öncelikleri olduğunu vurguladı.

Yetkililer, AB'ye uyum kapsamında Aralık 2011'de yürürlüğe giren Gıda İle Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliği'ne göre, gıda güvenliği bilgi sisteminde kayıtlı gıda ile temas eden madde ve malzeme üreten 321 iş yerinin 113'ünün İstanbul'da, 31'inin İzmir'de, 27'sinin Manisa'da, 15'inin Gaziantep'te, 13'ünün Kocaeli'de, 11'inin Konya'da, 11'inin Tekirdağ'da, 9'unun Samsun'da, 8'inin Adana'da, 8'inin Balıkesir'de ve 8'inin de Isparta'da bulunduğunu kaydetti.

Ambalaj Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sadettin Korkut ise ambalajsız satışa sunulan ekmeklerin, Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliği'nde yer alan ambalajlara sarılmasının zorunlu olduğunu anımsattı.

Korkut, şunları kaydetti:

"Ekmek ve açıkta satılan gıdalar için şu anda kullanılan ambalajlar genellikle plastik poşetler veya kağıt ambalajlar. Ekmeğin satış noktalarında bir ambalaja girmiş olması memnuniyet verici bir gelişme. Bu ambalajlarda 'Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliği'ne uyma zorunluluğu da gıda güvenliği açısından çok önemli. Ancak, ekmeğin satış aşamasına gelene kadar olan süreçteki hijyeni de çok önemli. Dolayısıyla bizim görüşümüz ekmeğin üretildikten hemen sonra ambalajlanması gerektiği yönünde."

Korkut, Türkiye'de gıda ile temas eden ambalajlar üreten çok sayıda firma bulunduğunu belirterek, özellikle ekmek ambalajı konusunda çalışan ve Avrupa'daki birçok ekmek üreticisine ambalaj tedarik eden büyük Türk firmaları olduğuna dikkati çekti. Korkut, bu firmaların iç piyasada ortaya çıkan ihtiyaca hem kalite hem de hacim bakımından rahatça cevap verebileceklerini düşündüklerini dile getirdi. Korkut, "Ekmek de diğer gıdalar gibi bir besin maddesi olup hijyeni önemlidir. Ekmeklerin de Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliği koşullarını sağlayan bir ambalaj malzemesiyle korunması sağlığımız açısından da önem teşkil eder" değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye Sağlık Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Murat Balaban, her ambalajın gıda maddeleri için uygun olmadığını, gıda maddeleriyle temas eden ambalajların, kağıdın türü, üzerindeki mürekkebi ve yapıştırıcısı açısından sağlığa uygun olması gerektiğini vurguladı.

Gıda maddeleri için kullanılan sağlıklı ambalaj maliyetinin diğerlerinden çok yüksek olmadığının altını çizen Balaban, yönetmeliğin uygulamaya geçebilmesinin halkın bu konudaki duyarlılığıyla mümkün olabileceğine dikkati çekti.

Toplumda gıda maddeleriyle temas eden ambalajlar konusunda farkındalık oluşturulması gerektiğini ifade eden Balaban, gıda maddelerinin gazete kağıdına sarılarak satılmasının son derece sağlıksız olduğunu kaydetti. Balaban, "Perakende satışı yapılan ürünlerin kağıt ambalaj içerisinde olmasını istiyoruz. Hijyen zinciri içerisinde olmasını istiyoruz. Sadece ürünün kaliteli olması, hijyen şartları içinde üretilmesi sağlıklı olması için yeterli değil. Ambalajın da uygun olmasını istiyoruz" diye konuştu. 

Balaban, gıda maddeleri için kullanılan ambalajların körük kısımlarında, bunun için ruhsat alan ve basımı yapan matbaanın bilgilerinin bulunması gerektiğine işaret etti.

Gıda ile temas edebilen ambalajlar üreten Smart Ambalaj Yöneticisi Cem Seçkin, sıcak gıdaların özellikle de ekmeğin poşetlere sıcak konulduğu zaman hamurlaştığını, kağıt ambalajda ise bu sorunun yaşanmadığını anlattı.

Büyük marketlerin çoğunluğunun gıdalar için yönetmeliğe uygun, kağıt ambalaj kullandığını belirten Seçkin, şunları kaydetti:

"Bir ekmeğin konulacağı gıda ile temas edebilen kağıt ambalajın maliyeti 2 kuruş, diğer ambalaj ise 1 kuruş. Aslında fırınlar, simitçiler, pastaneler, kuruyemişçiler, manavlar, balıkçılar ve paket servisinin olduğu perakende gıda satışı yapan firmalar (kebap, pide, döner, çiğ köfte, fastfood, pizza gibi) gıda kodeksine uygun ambalaj kullanmak zorunda. Fakat perakende gıda satışı yapan firmalara bakıldığında büyük firmalar dışında hemen hiçbir firma gıdaya uygun ambalaj kullanmıyor." 

Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliğinde Değişiklik yapılmasına dair Tebliğ'de, "Ambalajsız olarak piyasaya arz edilen ürünler; satış yerlerinde alıcının el değmesini engelleyecek şekilde ekmek dolabında veya tezgahında muhafaza edilerek gıda işletmecisinin kontrolünde satılır veya gıda işletmecisi, tüketicinin bu ürünleri eldivenle almasını sağlar. Gıda işletmecisi, bu Tebliğ kapsamında ambalajsız olarak piyasaya arz edilen ürünleri; Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliği'nde yer alan hükümlere uygun bir ambalaj malzemesine sararak veya içine koyarak tüketiciye arz eder veya bu ürünler için söz konusu Yönetmelikte yer alan hükümlere uygun bir ambalaj malzemesinin ekmek dolabında veya tezgahında alıcının ulaşabileceği bir şekilde bulundurmasını sağlar" hükmü yer alıyor.