DİYARBAKIR (A.A) - Diyarbakırdaki girişimcilerin teşvik uygulamaları ile banka kredilerden yeterince yararlanamadığı bildirildi.
     Dicle Toplum Araştırmalar Merkezi (DİTAM) Başkanı Mehmet Kaya, Güneydoğu Gazeteciler Cemiyetinde düzenlediği basın toplantısında, 1913 yılına kadar dayanan teşvik uygulamalarının asıl amacının bölgeler arası gelişmişlik farkını gidermek olmasına rağmen çıkarılan teşviklerin sağlıklı ve objektif bir ölçüm yapılmadan sunulması nedeniyle bölgeler arası kalkınmışlık farkını gideremediğini söyledi.
     Bugün gelişmiş ülkelerde de bölgeler ve kentler arası gelişmişlik farkının bulunduğunu bildiren Kaya, sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasında İstanbul ile Muş arasındaki farkın 11 katın üzerinde olduğunu kaydetti.
     Kaya, faaliyet gösteren sanayi ve hizmet firmalarının teşvik ve hibe alma hususundaki deneyimlerini ve aldıkları desteklerin etkileri ile firmalara kredi veren bankaların kredi kullandırma konusundaki yaklaşımını belirlemek üzere 300 KOBİ işletmecisi ve 40 bankanın müdürleri ile görüşme yaptıklarını ifade ederek, şöyle konuştu:
     Diyarbakırdaki firmaların yatırım teşvik uygulamasından çok yararlanmadıkları, bunun yerine firmaların daha çok banka kredisi, hibe ve KOSGEBe yöneldiği görüldü. Araştırmaya konu olan hiç bir firma AB fonları ve hibelerden faydalanmamıştır. Bankacıların yüzde 45i KOBİlerin kredi kullanımda sıkıntı yaşamasının en önemli nedenlerinin, yöneticilerinin profesyonel olmaması, muhasebe sisteminin yetersiz olması, değişen koşullara uyum sağlayamamaları ve gelenekçi yapıya sahip olmalarını belirtti. Yüzde 93ü ipotek alımlarında yaşanılan en önemli sorunun gayrimenkullerin imar durumu ve yapısının mevzuata uygun olmaması olduğunu belirtti.
     Başkan Kaya, bölgesel kalkınmanın sağlanması ve bölgeler arasındaki gelişmişlik farklarının giderilmesi için bölgenin yapısına uygun, özgün bir teşvik desteğinin sağlanması gerektiğini söyledi.
     Teşvik uygulamalarının başarıya ulaşamamasının en önemli nedenlerinden birinin öz kaynak ve sermaye yetersizliği olduğunu dile getiren Kaya, sözlerini şöyle sürdürdü:
     Bu nedenle öz kaynak ve sermaye desteği önemli bir teşvik aracı olarak hayata geçirilmelidir. Bölgenin rekabet edebilirliği için ham maddeye uzaklık, pazara uzaklık ve enerji temel kriterlerdir. Bölgenin rekabet gücünün geliştirilmesi için söz konusu kriterlerin bölge için avantajlı hale getirilmesi gerekmektedir. Teşvik sistemi ve sunulan destekler tek başına bölgenin kalkınması için yeterli değildir. Bölgede yatırım için uygun koşulların oluşturulması, yatırım altyapısının geliştirilmesi gerekmektedir. Verilen teşvik ve desteklerin yerelden verilmesi ve yerelden takibi ve denetiminin yapılacağı bir yapının kurulması gerekmektedir. Bölgede bankaların olumsuz uygulamalarını takip etmek ve önlemek amacıyla BDDKnın bölge yapılanması oluşturulmalıdır. İmar sorunu kredinin önündeki en önemli engellerden biridir. Belediyeler bu konuda çalışma yapmalıdır.
     Bölgedeki firmaların özellikle banka kredileri kullanmada büyük sıkıntı yaşadıklarını, bu nedenle bazı büyük firmaların merkezini Ankara ve İstanbula taşıdığını bildirerek, Büyük 4-5 firma yakın tarihte merkezini Ankara ve İstanbula taşıdı. Bunun tek nedeni firmaların orada daha kolay ve yüksek miktarda banka kredisi kullanabilmesidir dedi.
    
     Muhabir: Özgür Ayaydın
     Yayıncı: Behçet Güngör