Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Sözcüsü Margaret Harris, son dönemde yeni varyantlar nedeniyle Covid-19 vakalarında yaşanan artış, söz konusu artışın etkileri ve DSÖ'nün ülkelerden beklentilerine ilişkin açıklamalarda bulundu.

Gazete Duvar'da yer alan habere göre, son birkaç haftada dünya genelinde Covid-19 vakalarında artış yaşandığını anımsatan Harris, "Vaka artışlarıyla beraber ölen kişi sayısında bir artış yaşanmaması iyi bir haber. Henüz hastanelerin de ağır hastalarla dolu olduğunu görmüyoruz ancak artan vaka sayısından kesinlikle endişeliyiz" ifadelerini kullandı.

DSÖ Sözcüsü Harris, Covid-19'un BA.2.86 ve EG.5.1 (Eris) gibi varyantlarının vaka sayılarındaki etkili olduğunu, bu iki varyantın statüsünü 'izlenmesi gereken varyant' olarak güncellediklerini anımsattı. "Eris varyantı özellikle Asya ve Çin ile aynı zamanda ABD'de vakalardaki artışla ilişkilendirildi" diyen Harris, bu varyantın daha şiddetli veya ölümcül olduğunun gözlenmediğinin altını çizdi. 

Harris, son olarak ortaya çıkan BA.2.86'ya yönelik erkenden hassasiyet gösterildiğine işaret ederken bu varyanta, henüz yalnızca 3 ülkeden, 3 vakada rastladıklarını kaydetti.

BA.2.86 varyantının 30 farklı mutasyona uğradığını vurgulayan Harris, "Bununla ilgili yaptığımız uyarıları artırıyoruz ancak bu yeni varyantın mutlaka bir etkisi olduğu için değil. Biz gerçekten ülkelerin bununla ilgilenmesini ve bir sorun oluşturup oluşturmadığına dair bize bilgi vermesini istiyoruz. Ülkelerden daha fazla covid-19 testi yapmasını istiyoruz. Covid-19'un uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu olarak sona erdiğini, ancak ülkelerin hala test yapmasına ihtiyacımız olduğunu açıkça belirttik" diyerek uyarılara rağmen birçok ülkenin bunu yapmadığını kaydetti.

"Hastaneye Covid-19 semptomlarıyla gelenlere test yapılmasını kastediyorum" diyen DSÖ Sözcüsü, "Doktor veya hastanelerden Covid-19 testi yapmasını istiyoruz. Çünkü eğer pozitif çıkarsanız, numune alınıp DNA dizilimi tespit edilebilir ve bu sayede hem hastalığınız hem de o varyantı taşıyıp taşımadığınız anlaşılır. Ve bu da varyantın problem yaratıp yaratmadığının anlaşılmasına yardımcı olur" ifadelerini kullandı. Harris, Covid-19 semptomları olan kişilere de toplu ortamlara girmemeleri yönünde çağrıda bulundu.

Son dönemde artan vakalardan dolayı bazı ülkelerde 'yeniden maske takılması' konusunun gündeme geldiğini belirten Harris, "Bu, gerçekten yerel düzeyde alınması gereken bir karar. Bulaşma seviyesinin ne olduğunu gerçekten biliyorsanız bu kararı alabilirsiniz" dedi.

Aşıların yeni Covid-19 varyantlarına karşı etkili olmadığına ilişkin iddiaların olduğuna da değinen Harris, bunun doğruluğu konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıklarını kaydetti. DSÖ Sözcüsü Harris, hatırlatma dozlarında orijinal aşılara göre değişiklikler yapıldığını, uzmanların, mevcut Covid-19 aşılarının güncelleme kararı ve hatırlatma dozlarının bileşimine nelerin eklenmesi gerektiğine dair tüm faktörleri göz önünde bulundurduğunu ve buna yönelik tavsiyelerde bulunduğunu ifade etti. Harris, aşılarla insanları en iyi nasıl koruyacakları konusunda kararlar verebilmek için ülkelerde yapılacak testlerin ve bunların sonuçlarının DSÖ'ye bildirilmesinin önemine de işaret etti.

Genel olarak ülkelerin sağlık sistemleriyle ilgili bilgiyi ve yoğun bakım ünitelerinin Covid-19'lu hasta sayısı nedeniyle baskı altında olup olmadığını DSÖ'ye bildirmediğini kaydeden Harris, ülkelerin bu verileri toplamasına ve rapor etmesine ihtiyaç duyduklarını belirtti. Harris, "İnsanların Covid-19'un yeni varyantları karşısında çok endişe etmesine gerek yok. Ancak Covid-19 testi yaptırmaya devam etmek kritik önem taşıyor. Covid-19'un hala bitmediğini hepimiz anlıyoruz" diye konuştu.

Son dönemde bazı Avrupa ülkelerinde Covid-19'un hızla yayılmasıyla ilgili endişeler olduğuna da işaret eden Harris, "Covid-19'un değişimi hakkında düzenli raporlama yapan ülkeler, yapmayanlardan daha az endişeli olmalı" ifadelerini kullandı.

DSÖ, 9 Ağustos'ta Eris varyantına ilişkin bir rapor yayımlamıştı. Rapora göre, önceden 'gözlem altındaki varyant' olan ve statüsü 'izlenmesi gereken varyant' olarak değiştirilen Eris'in yaygınlığında istikrarlı bir artış olduğu belirtilmiş, 7 Ağustos itibarıyla 51 ülkeden 7 binin üzerinde numune paylaşılmıştı. Mevcut kanıtlara dayanarak Eris'in oluşturduğu halk sağlığı riski, diğer mevcut Covid-19 varyantlarının riskine benzer şekilde 'küresel düzeyde düşük' olarak değerlendirilmişti. Eris'in özelliklerine bağlı olarak küresel olarak yayılabileceği ve vakalarda artışa neden olabileceği de kaydedilmişti.

DSÖ 17 Ağustos'ta Covid-19'un "BA.2.86" varyantının statüsünü, taşıdığı çok sayıdaki mutasyon nedeniyle 'gözlem altındaki varyant' olarak güncellemişti. DSÖ'nün şu anda 3 'izlenmesi gereken' ve 7 'gözlem altındaki' Covid-19 varyantını takip ettiği de belirtilmişti.