ADANA (CİHAN)- TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Mehmet Mak, AK Parti iktidarının, 'kayıp ve kaçak kullanımını önleyecekleri; kaliteli, kesintisiz ve ucuz elektrik sunacakları' iddiasıyla kamudan özel kesime devrettiği dağıtım hizmetinde hedeflerin şaştığını ileri sürdü. Mehmet Mak, her yıl yurttaşın cebinden 1.7 milyar liranın kayıp-kaçak bedeli olarak çıktığını kaydetti. Elektrik dağıtım özelleştirmelerine yönelik olarak ilk 5 yıllık geçiş döneminde kayıp ve kaçak hedeflerinin bölgeler bazında ayrı ayrı belirlendiğine dikkat çeken Mak, TEDAŞ geneli için ortalama 2006`da yüzde 17.20, 2007`de yüzde 15.28, 2008`de yüzde 13.69, 2009`da yüzde 12.38 ve 2010 yılında yüzde 11.27 olmasının öngörüldüğünü hatırlattı. Mak, "Ancak bu hedefler tutturulamadığı gibi 2011 yılından itibaren ikinci 5 yıllık dönem için hedef kayıp ve kaçak oranları çok daha yüksek düzeylerde tespit edilmiştir." dedi.
Mak, elektrik dağıtım bölgelerinin şirketlere devredilmesinden sonra ikinci 5 yıllık dönem için yüksek belirlenen kayıp–kaçak hedefleriyle daha fazla tahsilat yapma imkanına kavuşturulduklarını iddia etti.

'KAYIP KAÇAK HEDEFİNE YÜZDE 35 AYARI'
Bu 5 bölge için hedef kayıp ve kaçak oranlarını artırma kararının 2013 yılı için Türkiye bu konudaki ortalamasında yüzde 35`lik artış yapılması anlamına geldiğini bildiren Mak, 2013 yılı TEDAŞ istatistiklerine göre 31 milyon 495 bin kilovat saatlik kayıp ve kaçağın toplam tüketimin yüzde 19.40`ını oluşturduğunu aktardı. Mak, şöyle devam etti: "Gerçekleşen tüketim miktarları dikkate alınıp, tek tek dağıtım bölgeleri için belirlenmiş hedef kayıp ve kaçak oranları uygulandığında 2013 yılında gerçekleşmesi gereken miktarının 21 milyon 988 bin kilowat saat ile toplam tüketimin yüzde 13.54`ü düzeyinde kalması gerekiyordu. Ancak EPDK`nın kararıyla toplam tüketimin yüzde 18.29`una ulaşan 29 milyon 691 bin kilowat saat kayıp ve kaçak miktar hedefi üzerinden elektrik kullanıcılarından kayıp ve kaçak bedeli tahsil edilmesine imkân sağlandı."

'1 YILDA HANELERDEN 1.7 MİLYAR ÇEKİLDİ'
2013 yılında tarifeye yansıtılan kayıp ve kaçak bedelinin her 3`er aylık dönemlerde büyük farklılıklar içerecek şekilde artırıldığını dile getiren Mak, ortalamada her 1 kilovat saatlik kayıp ve kaçak tüketim karşılığında konut kullanıcılarından 2013 yılında 3.89 kuruş tahsil edildiği söyledi. Mak, böylece gerçekleşen 2013 tüketimi ve ikamet tarifelerindeki ortalama kayıp ve kaçak bedeli tutarı dikkate alındığında yalnızca mesken abonelerinden bir yılda 1 milyar 740 milyon TL. tahsil edildiğini vurguladı.

Mak, şunları söyledi: "Eğer kayıp ve kaçak hedefleri değiştirilmeseydi 2013 yılında mesken abonelerinden 1 milyar 289 milyon TL alınacaktı. Yani 5 bölgenin hedef kayıp ve kaçak oranını 2013 yılı için yüzde 35 artırarak sadece mesken abonelerinden bile 451.5 milyon TL. fazladan tahsilat yapıldı. Kayıp ve kaçak bedeli üzerinden kesilen Enerji Fonu, TRT payı, Belediye Tüketim Vergisi ve KDV de eklendiğinde fazladan yapılan tahsilat 575.4 milyon TL. olmaktadır. Mesken kullanıcılarından 2014 yılında ise tükettikleri kilovat saat başına 3.70 kuruş ortalama kayıp ve kaçak bedeli tahsil edildiği belirlendi. 2014 tüketim verileri açıklanmadığı için 2013 yılı tüketimini baz alırsak, 1 yılda şirketlere hanelerden aktarılan kayıp ve kaçak bedeli tahsilatının 1 milyar 655 milyon TL. olduğu ortaya çıkmaktadır. Eğer hedefler yükseltilmese ve 2014 yılı için Türkiye ortalamasında yüzde 32.09`a ulaşan artışa gidilmemiş olsaydı konut kullanıcılarından kayıp ve kaçak bedeli olarak 1 milyar 251 milyon TL. tahsil edilecekti. Yani 5 bölge için yapılan hedef artırımının hane kullanıcılarına bir yıllık bedeli vergi ve fonlar dahil 515 milyon lira oldu. Yine 2013 yılı tüketiminin 2015 yılında gerçekleşeceğini öngörürsek, Ocak 2015`ten itibaren yürürlüğe konulan tarifeye göre mesken kullanıcılarından 4.05 kuruş olarak tahsil edilen kayıp ve kaçak bedeli üzerinden, hane kullanıcılarından 1 milyar 812 milyon TL. kayıp ve kaçak bedeli tahsil edilecektir. Hedefler yükseltildiği için 2015 yılı için haksız yere hanelerden 563.7 milyon TL. tahsil edilecektir."

CİHAN