Türkiye’nin yakın tarihindeki en kanlı dönemlerden biri olarak bilinen Hendek Operasyonları ile ilgili bir belge gün yüzüne çıktı. 

Nordic Monitor haber sitesinin yayınladığı “gizli” belgede dönemin başbakanı Ahmet Davutoğlu Genelkurmay Başkanlığı’na Şırnak, Nusaybin ve Hakkari’deki “terör olaylarını” bastırmak için “her türlü imkân ve kabiliyetin” kullanılması talimatı verdiği görülüyor.

16 Şubat 2016 tarihli belge “Birlik, Huzur ve Demokrasi Operasyonları” adı verilen ve 2015 tarihinde başlayan operasyonların devamı niteliğinde. 

Davutoğlu’nun talimatı ile valiliklerin koordinasyonunda düzenlenmesi öngörülen faaliyete Emniyet Genel Müdürlüğü olmak üzere tüm güvenlik güçlerinin katılması öngörülüyor.

Sivil kayıplarla gündeme gelen operasyonun propaganda kısmı da ihmal edilmemiş. 

Kamu Diplomasi Koordinatörlüğü tarafından stratejik iletişim ve basın-halkla ilişkiler faaliyetlerinin yürütülmesi karara bağlanmış. Ayrıca TRT’den bölgede görev yapmak üzere spiker, kameraman ve fotoğrafçının da hazır bulundurulması isteniyor.

Bölgedeki tüm havalimanlarının operasyonun emrine tahsis edildiğinin yer aldığı belgede tüm devlet kurumlarının 24 saat esasına göre çalışması, yeterli sayıda hakim ve savcının bölgeye gönderilmesi emrediliyor.

17 maddelik belgede, geçmiş operasyonlarda yaşanan insan hakları ihlallerine karşı uyarılarda bulunuyor. “Vatandaşları devletten soğutacak ve teröre müzahir kesimlerin istismarına yol açacak uygulamalara izin verilmemesi” vurgulanırken, “Devletin şefkatinin gösterilmesi suretiyle devletimizin her zaman vatandaşlarımızın yanında olduğunun hissettirilmesi” isteniyor.

7 Haziran 2015 tarihinde yapılan seçimlerde Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) meclis çoğunluğunu kaybetmiş, hükümeti kurmakla görevlendirilen Başbakan Davutoğlu herhangi bir koalisyon kurmak için ciddi girişimlerde bulunmamıştı. 

Tekrar seçim yapılmasını isteyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, muhalafete hükümeti kurma görevi vermeyerek seçim hükümeti kurulması ve yeniden seçimlere gidilmesi kararı almıştı. yeni seçimlerin tarihi olarak 1 kasım 2015 olarak belirlenmişti.

7 Haziran-1 Kasım tarihleri arasında Türkiye’nin en büyük terör eylemi olan Gar Katlamı olmak üzere onlarca eylem gerçekleşmişti. PKK’nın Ceylanpınar’da 2 polisi evinde öldürdüğü iddiası ile bir süredir devam eden ateşkes bozulmuş ve güvenlik güçleri ile PKK yeniden silahlı çatışmalara başlamıştı. Hendek eylemleri olarak bilinen ve “Özyönetim” adı altında yerleşim yerlerinin girişlerine barikatlar kuran “örgüt üyeleriyle” yerleşim alanlarında şiddetli çatışmalar yaşanmıştı. Aylar süren sokağa çıkma yasakları yaşanmıştı. Örgüt üyeleri tarafından iş makineleri dahi kullanılarak hendeklerin kazıldığının görülmesine rağmen müdahale edilmemiş olması tepkilere yol açmıştı.

Yaşanan şiddet olayları, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 7 Haziran seçimleri öncesi anayasa değişikliğini işaret ederek “Verin 400 vekili, bu işi huzur içinde çözelim sözleri”ni doğrulamıştı.

İki seçim arasındaki süreçte 242 sivil, 167 güvenlik görevlisi olmak üzere 862 kişi hayatını kaybetmişti. 1,5 milyondan fazla insanın hayatının etkilendiği sil toplum kuruluşlarının raporlarlarına yansımıştı. Yüzbinlerce insan başka yerlere göç etmiş, onbinlerce evin kullanılmaz hale gelmesi ile şehirler ve ilçeler harabeye dönmüştü.

Yenilenen seçimlerde AKP tekrar meclis çoğuluğunu kazanarak tek başına hükümet kurmuş ancak anayasayı tek başına değiştirecek bir çoğunluğa ulaşamamıştı.

Hendek operasyonlarında mağdur olanların hukuki mücadelesi ise sürüyor. Cizre’de hayatını kaybeden 137 kişiden Oran Tunç’un akrabalarının açmış olduğu dava geçtiğimiz Şubat ayında iç hukuk yolları tükenmediği gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından ret edildi. 

Müracaatta görev yapan hakim ve savcıların güvenlik güçleri ile birlikte hareket ettiği ve ölümlerle ilgili herhangi bir adli soruşturmanın başlatılmadığı belirtilmişti.

Yenilenen seçimlerden önce Van mitinginde konuşma yapan Başbakan Davutoğlu eğer tekrar AKP seçilmezse bölgenin karışacağını ima etmiş ve, “AKP iktidardan indirilirse ya bu terör çeteleri dolaşacak ya da eskiden olduğu gibi ‘Beyaz Toroslar’ dolaşacak.” demişti. 

90’lı yılların faili meçhullerini ve JİTEM’in karanlık operasyonlarını hatırlatan ifadeleri tepki toplamıştı.