Türkiye imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) Mart ayında, üretimdeki belirgin düşüşe bağlı olarak üst üste üçüncü ayda da daraldı.
Markit tarafından HSBC için hazırlanan imalat sanayi satın alma yöneticisi endeksi (PMI) Şubat ayındaki 49.6 düzeyinden 48.0'e gerileyip 50'nin altında kalarak daralmaya işaret etti.
Markit Kıdemli Ekonomisti Trevor Balchin, Türkiye İmalat PMI anketi hakkında yaptığı değerlendirmede, “Mart ayı anket sonuçları, Şubat ayında Türk imalat sektöründe ortaya çıkan gerilemenin sadece hava muhalefetine dayalı bir aksaklıktan ibaret olmadığına işaret etti" diye vurguladı ve ekledi:
2009 yılından bu yana en hızlı azalma
"Yeni iş seviyesinin daha keskin bir şekilde düşmesinden etkilenen fabrika çıkışları, 2009 yılı başlarından bu yana gözlenen en yüksek hızla azaldı. Bir önceki yıla göre, Ocak ayında resmi endüstriyel üretim yüzde 2.2 değerinde düştü ve PMI Fabrika Çıkışları Endeksi bu olumsuz trendin, bu çeyreğin geriye kalan aylarında da süreceğine işaret etti."
Maliyet enflasyonu
Anket sonuçlarından ortaya çıkan diğer bir önemli bulgunun ise, mal üreticilerinin girdi fiyatları enflasyonunun keskin bir şekilde ivme kazanması olduğunun altını çizen Balchin, "Şirketler bu durumu dolar döviz kurlarının değer kazanmasına bağladılar. Girdi Fiyatları Endeksinin Mart ayında neredeyse yedi puanlık artışı, son yedi yıl boyunca gözlenen en büyük ikinci artış olarak kaydedildi" dedi.
"İstihdamda ilk kez büyüme gerçekleşmedi"
Türk İmalat PMI Sanayi raporunda, Mart ayında mal üretim sektöründe gerilemenin daha dikey bir düşüşe geçtiğine dikket çekildi ve "Fabrika çıkışları, yeni siparişler ve yeni ihracat siparişleri ay boyunca nispeten daha keskin bir düşüş gösterdi ve neredeyse son altı yıllık dönem boyunca ilk kez istihdamda büyüme gerçekleşmedi" denildi ve şu değerlendirme yapıldı:
"Fiyatlarda keskin yükselme"
"Azalan sipariş sayısı ve Amerikan dolarında meydana gelen artışa bağlı olarak girdi fiyatlarının keskin bir şekilde yükselmesi arasında kalan firmaların satın alma aktivitelerinde önemli bir değişiklik meydana gelmedi. Bu sırada, artan maliyet baskıları, imalatçıların mal fiyatlarının neredeyse bir yıllık dönem içinde ölçülen en yüksek hızla artmasına yol açtı."
Yeni siparişlerde 2011'den bu yana en keskin daralma
Raporda, yeni siparişlerin Mart ayı dâhil geçen üç ay boyunca azaldığına dikkat çekilerek, "Dahası, daralma hızı Ağustos 2011 değerinden bu yana en keskin seviyede ölçüldü. Liranın dolara karşı değer kaybetmesine rağmen, aynı trend yeni ihracat siparişlerinde de gözlendi" denildi ve eklendi:
Uluslararası piyasa koşulları zayıfladı
"Firmalar genel olarak yerli ve uluslararası piyasa koşullarının zayıfladığından söz ettiler. Zayıflayan yeni iş girişi, Mart ayında üretimi de etkiledi. Fabrika çıkışları üst üste üçüncü ay boyunca ve Nisan 2009’dan bu yana en şiddetli şekilde azaldı. Bekleyen işler de son dönemde hızla azaldı. Anket verileri Mart ayında imalat istihdam seviyelerinin durakladığına işaret etti. Bu da, Haziran 2009’dan bu yana sektörde süregelen kesintisiz iş yaratma dizilimini sona erdirmiş oldu."
"Maliyet baskıları yoğunlaştı"
Maliyet baskılarının Mart ayında yoğunlaştığı vurgulanan raporda, girdi fiyatları enflasyonunun ivme kazanarak, Mart 2014’ten bu yana ölçülen en hızlı seviyede seyrettiği belirtildi ve şirketlerin fiyat artışını geniş ölçüde doların güçlenmesine bağladıkları ifade edildi.
DHA