Liselere Geçiş Sistemi kapsamında gerçekleştirilen merkezi sınavın yerleştirme sonuçları, eğitim sistemi ve öğrencilerin tercihleri arasındaki uyumsuzluğu gözler önüne serdi. Sınava giren öğrencilerin yalnızca yüzde 34’ü sınavla öğrenci alan okullara yönelik tercih yaptı. İmam hatip ortaokulundan mezun öğrencilerin yüzde 47’si, ortaöğretim yaşamına imam hatipte devam etmek istemedi.

MEB’in yayımladığı sonuç raporuna göre, öğrenciler her yıl olduğu gibi 2021 yılında da ağırlıklı olarak Anadolu, fen ve sosyal bilimler liselerini tercih etti. Anadolu, fen ve sosyal bilimler liselerinin kontenjanları tamamıyla dolarken tercih sisteminin seçmeyi zorunlu kılması sonucu Anadolu imam hatip liselerinin kontenjanları yüzde 98, meslek liselerinin kontenjanları ise yüzde 77 oranında doldu. Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan liselerin kontenjanlarının doluluk oranı da yüzde 95 ile ifade edildi.

Merkezi sınav puanına göre yerleşen öğrencilerin tercihlerinin okul türüne göre dağılımı da öğrenci tercihlerini ortaya koydu. MEB’in yayımladığı verilere göre, sınavla öğrenci alan okullara yerleşen öğrencilerin yüzde 41,7’si ilk tercihine fen lisesi yazdı. İlk tercihine yerleşen ve Anadolu lisesini tercih eden öğrencilerin oranı ise kayıtlara yüzde 30 olarak yansıdı. İlk tercihi olan imam hatip lisesine yerleşen öğrencilerin oranı ise yüzde 13’te kaldı. İmam hatip ortaokulu öğrencilerinin tercihlerine yönelik veriler de dikkat çekti. İmam hatip ortaokulu mezunu olarak LGS’ye giren öğrencilerin yüzde 47’si, ortaöğretim hayatına imam hatip lisesinde devam etmek istemedi. Buna göre, imam hatip ortaokulundan liseye geçen öğrencilerin yüzde 7’si Anadolu, yüzde 9’u fen, yüzde 16’sı meslek, yüzde 8’i ise sosyal bilimler liselerini seçti. Raporda dikkat çeken bir diğer veri ise yerel yerleştirme sonuçlarına yönelik veri oldu. Sınavsız liselere yerleşen öğrencilerin yüzde 50’si ilk tercih ettiği okula yerleşemedi. İlk tercihine yerleşen öğrencilerin oranı yüzde 50 olurken öğrencilerin yüzde 25’i iki, yüzde 16’sı üç, yüzde 6’sı dört, yüzde 2’si ise beşinci tercihi olan okula yerleşti.

Öte yandan özel okul mezunları arasında da imam hatip ve meslek lisesi tercihi oldukça düşük kaldı. Rapora göre LGS sonucunda tercih yapan 24 bin 689 özel okul mezununun yalnızca yüzde 4,4’ü imam hatip, yüzde 3,7’si meslek lisesini seçti. Yüzde 22 ile fen lisesi özel okul mezunlarının en çok tercih ettiği lise türü olurken onu yüzde 21,3 ile Anadolu lisesi ve yüzde 12,5 ile sosyal bilimler liseleri izledi.

OKULLAR AYRILDI

Verileri BirGün’e değerlendiren CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, çocukların ilk tercihinin fen ve Anadolu liselerinden yana olduğunu vurguladı. İmam hatip ve meslek liselerinin kontenjanlarının dolmadığını belirten Altay, “Öğrenciler LGS’den ve MEB’in sisteminden umudunu kesmiş durumda. MEB, okulları, ‘nitelikli-niteliksiz’ olarak ayırarak değersizleştirdi” dedi. Mevcut eğitim politikaları ile merkezi sınavların öğrencilere bir getirisi olmayacağını ifade eden Altay, “Çocukları sınav koşuşturmasından kurtaracak farklı bir modelle ilerlemek gerekir” diye konuştu.

Altay, sosyoekonomik açıdan dezavantajlı gruptaki öğrencilerin salgın sürecinde eğitime ulaşamadığını anlatarak, “Bu çocuklar akranlarından geride kaldı. MEB, sadece maddi durumu iyi olan çocuklara yönelik politika geliştiriyor, diğer çocukları da kendi haline bırakıyor. MEB, kamusal eğitimden uzaklaşmış ve tüm öğrencileri kaderleriyle baş başa bırakmıştır” ifadelerini kullandı.

.

LGS’nin 20 soruluk Türkçe, Matematik ve Fen Bilimleri testlerinin hiçbirinde doğru cevap sayısı ortalaması 10’un üzerine çıkamadı. Doğru cevap sayısı ortalaması 4,20’de kalan Matematik, öğrencilerin en başarısız olduğu alan oldu. Doğru cevap sayısı ortalamasının en yüksek olduğu alan olan Türkçede bile doğru cevap sayısı ortalaması 10’u geçmedi. Rapora göre, 20 soruluk Türkçe testinin doğru cevap sayısı ortalaması 9,41 ile ifade edildi. LGS’de Matematik ve Türkçe’nin ardından 20 soru sorulan bir diğer alan olan fen bilimlerinin doğru cevap sayısı ortalaması ise 8,04 olarak kaydedildi. Son yılların başarısı en düşük LGS’si oldu.