IŞİD’e sempati duyup 15 yaşında İngiltere’yi terk ederek Suriye’ye kaçan Şamima Begüm’ü ülkeye sokan kişinin Kanada için çalışan bir casus olduğu ortaya çıktı.
BBC’nin elde ettiği belgelerde, bu kişinin Begüm’ün pasaport bilgilerini Kanada’yla paylaştığını ve IŞİD’e katılmak isteyen başka İngiltere vatandaşlarını da Suriye’ye soktuğunu söylediği görüldü.
Avukatları, Şamima Begüm’ün insan kaçakçılarının kurbanı olduğunu öne sürerek İngiltere vatandaşlığından çıkarılması kararının geri alınmasını talep ediyor.
Kanada ve İngiltere yetkilileri güvenlik nedenleriyle konuyla ilgili BBC’nin sorularını yanıtlamadı.
Şamima Begüm, 2015 yılında IŞİD’e katılmak için Suriye’ye gittiğinde 15 yaşındaydı.
Begüm’e kendisi gibi Londralı olan aynı yaştaki Amira Abase ve 16 yaşındaki Kadiza Sultana eşlik ediyordu.
Üç İngiliz kız, İstanbul Esenler Otogarı’nda kendilerini Suriye’de IŞİD’in kontrolündeki bölgelere sokacak olan Muhammed Al Raşid’le buluşmuşlardı.
IŞİD karşıtı koalisyondan üst düzey bir yetkili, BBC’ye yaptığı açıklamada, Raşid’in bir yandan Suriye’ye insan kaçırırken diğer yandan da Kanada istihbaratına bilgi aktardığını doğruladı.
BBC, Raşid’in bilgisayar sabit disklerinden edinilen kayıtların yanı sıra emniyet ve istihbarat kaynaklarından toplanan bilgilerin de bulunduğu bir dosyaya erişti.
Bu dosya, Raşid’in ne tür bir faaliyet gösterdiği konusunda olağanüstü ayrıntılar içeriyordu.
Buradaki ifadelere göre, Raşid Suriye’ye soktuğu kişiler hakkında bilgiler topluyor, ardından da bu bilgileri Ürdün’deki Kanada Büyükelçiliğine aktarıyordu.
Şamima Begüm’ü Suriye’ye soktuktan birkaç gün sonra Türkiye’de gözaltına alınan Raşid ifadesinde, Begüm’ün pasaport fotoğrafını Kanadalı yetkililerle paylaştığını söylüyordu.
Kanada’nın pasaport bilgilerine ulaştığı noktada İngiltere Emniyeti halen Begüm’ü aramayı sürdürüyordu ancak Begüm çoktan Suriye’ye girmişti.
Söz konusu dosyadaki bilgilere göre, Begüm Suriye içerisinde IŞİD’in başkenti Rakka’dan yönetilen kaçakçılık ağı aracılığıyla şehirden şehre götürüldü.
Raşid, bu kaçakçılık ağının Türkiye ayağından sorumlu kişiydi ve İngiltere vatandaşlarının Suriye’ye sokulmasına öncülük ediyordu.
Şamima Begüm, BBC’de yayımlanacak olan I'm Not A Monster (Ben Canavar Değilim) podcast dizisine yaptığı açıklamada, “Raşid Türkiye’den Suriye’ye geçişin tüm ayrıntılarını organize etti. Kaçakçılar olmasa kimsenin Suriye’ye girebileceğini sanmıyorum,” dedi.
Raşid, yardım ettiği kişilerin kimliklerinin fotoğrafını çekmek ya da bu kişilerin görüntülerini gizlice kaydetmek suretiyle haklarında istihbarat topluyordu.
Raşid IŞİD hakkında da bilgiler derliyor, Suriye’deki Batılı savaşçıların kaldıkları evlerin haritalarını çıkarıyor, IŞİD kontrolündeki bölgelerde bulunan internet kafelerin yerlerini tespit ediyor, IŞİD savaşçılarıyla yazışmalarının ekran görüntülerini alıyordu.
Muhammed Al Raşid, üç İngiliz kızın Suriye’ye kaçırılmasından kısa süre sonra Urfa’da gözaltına alınmıştı.
Emniyet yetkililerine verdiği ifadede, Şamima dahil Suriye’ye soktuğu kişiler hakkında ayrıntılı bilgiler toplamasının nedenini “bu bilgileri Ürdün’deki Kanada elçiliğine aktarıyor olması” diye belirtmişti.
Raşid, 2013 yılında sığınma başvurusunda bulunmak için Ürdün’deki Kanada elçiliğine gittiğini belirtmiş, IŞİD hakkında istihbarat toplaması durumunda kendisine Kanada vatandaşlığı verileceğinin söylendiğini öne sürmüştü.
BBC, Raşid’in 2013 ile 2015 yılları arasında birkaç kez Ürdün’e giriş çıkış yaptığını doğruladı.
Şamima Begüm ailesinin avukatı Tasnime Akunjee, Begüm’ün vatandaşlıktan çıkarılması kararını temyiz için açtıkları davanın Kasım ayında görüleceğini ve Begüm’ün insan kaçakçılığı mağduru olduğunun savunulacağını belirtti.
Akunjee, Begüm’ün Suriye’ye kaçırılmasında Kanada istihbaratının kilit bir rolü olmasının şoke edici olduğunu ifade etti ve “Müttefikimiz olduğunu varsaydığımız bir ülkenin İngiliz çocuklarını savaş bölgelerine sokmasını değil vatandaşlarımızı korumasını beklerdik” dedi.
2019’da İngiltere vatandaşlığından çıkarılan Şamima Begüm, halen Suriye’nin kuzeydoğusundaki bir kampta tutuluyor.