İsrail Başbakanı Olmert'in hakkındaki yolsuzluk soruşturmaları nedeniyle Eylül ayında yapılacak partisi Kadima'nın başkanlık seçimine girmeyeceğini açıklamasından sonra kamuoyu iç siyasete yoğunlaştı.
Ülkede, önümüzdeki yılın ilk aylarında genel seçim yapılması beklentisi ağırlık kazanırken, Olmert'in partisi Kadima'da 17 Eylül olarak planan ön seçimlerde başkanlığı kimin kazanacağına dair kamuoyu yoklamaları birbirini izliyor. Anketler, Kadima'da başkanlık için yarışacaklar arasında en büyük şansı Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Tzipi Livni'ye verirken, Livni'nin yönetimindeki Kadima'nın, bugün erken genel seçim yapılsa diğer partilerin çıkaracağı milletvekili sayısını da etkileyeceği gözleniyor.
Haaretz gazetesinin Diyalog adlı kuruluşa yaptırdığı kamuoyu yoklaması, Livni'nin Kadima'da seçimi kazanması durumunda, Kadima'nın, eski Başbakanlardan Binyamin Netanyahu'nun başını çektiği Likud ile başa baş bir yarış sergileyeceğini ortaya koyuyor.
İçerisinde İsrailli Arapların da bulunduğu 402 kişi arasında yapılan ankete göre, bugün bir seçim yapılması halinde, Ulaştırma Bakanı Şaul Mofaz'ın başkanlık yarışını kazandığı varsayılırsa Mofaz yönetimindeki Kadima 22 sandalye çıkarabilecek; Netanyahu'nun başkanlığındaki Likud, bu durumda 120 üyeli Knesset'e (İsrail parlamentosu) 30 milletvekili sokabilecek. Livni başkanlığındaki bir Kadima ise 28 milletvekilliği alabilecek. Kadima'nın Livni ile seçimlere girmesi halinde Netanyahu'nun partisinin alabileceği sandalye sayısı da 28 olarak ortaya çıkıyor.
Koalisyonun ana ortağı İşçi Partisi ise Livni'nin başkan olması durumunda 12, Mofaz'ın başkanlığı durumunda ise 13 sandalye çıkarabilecek. Livni'nin başkanlığı, yine koalisyon ortaklarından Şas'ın durumunu da etkiliyor. Şas, seçimlerin bugün yapılması halinde, Livni Kadima lideri olursa 10, Mofaz olursa 11 milletvekilliği elde ediyor.
Yisrael Beiteniu'da da (İsrail Evimiz) aynı durum söz konusu. Livni'li bir Kadima Yisrael Beiteniu'nun oylarını 1 milletvekilliği etkiliyor. Kadima'nın Livni ile seçime girmesi halinde bu parti 10, Mofaz'la girmesi halinde 11 milletvekili çıkarıyor. Soldaki Meretz partisi de Kadima'nın Livni ile olması durumunda 5, Mofaz'la olması durumunda 6 sandalye elde ediyor. Arap partilerinin çıkarabileceği milletvekili sayısı da 11 olarak tahmin ediliyor.
Diğer partilerin sandalye sayısı ise değişmiyor. Birleşik Tevrat Yahudiliğinin 7, Ulusal Birlik-Ulusal Dinci parti ittifakının 5, Emekliler partisinin 2 ve Rus asıllı milyarder iş adamı Arkadi Gaydamak'ın yeni partisi Sosyal Adalet'in 2 milletvekili çıkarabileceği hesap ediliyor.
Knesset'te şu anda Kadima 29, İşçi Partisi 19, Likud 12, Şas 12, Yisrael Beiteniu 11, Ulusal Birlik-Ulusal Dinci parti koalisyonu 9, Emekliler partisi 7, Birleşik Tevrat Yahudiliği 6 ve Meretz 5 sandalyeye sahip. Arap partilerinin ise 10 milletvekili var.
-NETANYAHU ÖNDE-
Aynı kamuoyu yoklamasında, ülkenin sorunları karşısında en güvenilir lider olarak yüzde 28 oyla Likud Başkanı Binyamin Netanyahu ön plana çıkıyor.
Onu yüzde 18 ile Tzipi Livni, yüzde 11 ile İşçi partisi Başkanı Ehud Barak, yüzde 9 ile Şaul Mofaz izliyor. Hiçbiri diyenlerin oranı ise yüzde 29'u buluyor.
-KADİMA'DA DURUM: LİVNİ ÖNDE-
Kadima'da Eylül ayı içinde yapılacak başkanlık yarışında 460 kayıtlı Kadima delegesi arasında yapılan bir kamuoyu yoklaması ise Livni'nin önde olduğunu ortaya koydu.
Livni'ye delegeler arasında yüzde 39 destek çıkarken, eski savunma bakanlarından, kabinenin Ulaştırma Bakanı Şaul Mofaz'a gelen destek yüzde 26 düzeyinde oldu. Diğer başkan adaylarından İç Güvenlik Bakanı Avi Dichter yüzde 7, İçişleri Bakanı Meir Şetrit yüzde 5 destek alabildi. Bilmiyorum diyenlerin veya bu soruya cevap vermeyenlerin oranı yüzde 21, hiçbiri diyenler yüzde 2 dolayında kaldı.
Livni'nin Kadima'da başkanlığı kaybedip yeni bir parti kurması durumunda, kendisine seçimlerde oy verip vermeyecekleri sorusuna yüzde 53 çoğunluk "kesinlikle hayır" yanıtını verdi. Aynı soruya "Kesinlikle evet" cevabını verenlerin oranı yüzde 6'da kaldı, yüzde 15 ise fikri olmadığını belirtti.
Kadima üyeleri arasında telefonla yapılan bir başka kamuoyu yoklaması ise partinin Arap üyelerinin Mofaz'a daha fazla destek verdiğini ortaya koydu. Başkan adaylarından Şaul Mofaz, 73 bini aşkın Kadima üyesi arasından 507'si ile yapılan araştırmada, katılımcıların yüzde 71'inin oyunu toplarken, Tzipi Livni sadece yüzde 4 oy alabildi. Avi Dichter'e yüzde 8, Meir Şetrit'e ise yüzde 6 oy çıktı.
Kadima'nın Yahudi üyeleri ise Livni'ye arka çıktı ve Livni oyların yüzde 53'ünü topladı. Mofaz'a bu kesimden çıkan oylar yüzde 16, Dichter'e yüzde 5, Şetrit'e ise yüzde 7 oldu.
Toplam Kadima üyeleri birlikte değerlendirildiğinde, Livni'nin oyları yüzde 39, Mofaz'ın oyları yüzde 30, Dichter'in ve Şetrit'in oyları ise yüzde 8 dolayında oldu.
Ancak güvenlik sorunları ön plana çıktığında, Kadima üyeleri Mofaz'a daha fazla şans veriyor ve Mofaz'ın bu konularla daha iyi başedebileceğini düşünenlerin oranı yüzde 38 olarak çıkıyor. Bu durumda Livni'nin oyları ise yüzde 28'de kalıyor.
Öte yandan, İsrail'in Kanal 2 televizyonu tarafından yaptırılan bir başka kamuoyu yoklaması ise kayıtlı Kadima üyeleri arasında Livni'ye yüzde 42, Mofaz'a yüzde 31, Dichter'e ve Şetrit'e yüzde 11 destek olduğunu gösterdi. Sadece Livni'nin ve Mofaz'ın Kadima'da başkanlık yarışında karşı karşı kalması durumunda, Livni'nin desteği yüzde 50'ye kadar çıkıyor. Bu durumda Mofaz'a verilen desteğin yüzde 40'da kalacağı tahmin ediliyor.