Hatay'ın Hassa ilçesinde köy kadınlarını kekik toplama telaşı sardı.
'Dağlarında keklik ötmeyen ve kekik kokmayan yayla, yayla değildir.' sözünün geçtiği Hassa Amanos Dağları bugünlerde burcu burcu kekik kokuyor.
Amanosların zirvelerinde bulunan dağ köyleri baharın müjdecisi ve yaylaların simgesi olan kekikleri toplayan kadınlar, hem kışlık yiyeceklerini temin ediyor hem de ihtiyaç fazlasını satarak ev ekonomilerine katkı sağlıyor.
Hassa halkı tarafından kurutularak baharat olarak kullanılmasının yanında zeytinyağı, limon tuzu, sarımsak ve pul biber ile cam kavanozlara bastırılmış kekikler, kahvaltı sofralarının adeta vazgeçilmezi oluyor. Kahvaltıda sofraları süsleyen, zeytinyağlı, nar ekşili kekik salatası, yöre halkının en gözde yemek çeşidi.
Kekik toplamanın zor ve zahmetli bir iş olduğunu belirten Hassa Gazeluşağı Mahallesi sakini Saniye Aksoy (45), yıllardır kekik topladığını anlattı: "Baharla birlikte Amanos Dağı eteklerinde filizlenen kekikleri, toplamak için sabahın ilk ışıkları ile beraber evden çıkıyoruz. Akşama kadar bir o çalı, bir bu çalı demeden evimizin ve çocuklarımızın rızkını temin etmek için dolaşıyoruz. Kekik filizleri en fazla 2- 3 santim olduğundan üç parmağımızla dikkatli ve itinalı bir şekilde filizleri koparıyoruz. Elimize çalıların dikenleri bata bata kekikleri tek tek topluyoruz. Akşama kadar kekiğin durumuna göre 3-4 kg toplayarak kilosunu 20 liradan satarak ev ekonomimize katkı sağlıyoruz. Takriben iki ay süren kekik mevsiminde aldığımız siparişleri karşıladığımız gibi semt pazarına da götürüp satıyoruz. İsteyene de kışlık olarak bastırıyoruz."
DAĞ KEKİĞİ OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?
"Piyasadaki sahte kekiklerden uzak durun." diyen Saniye Aksoy, bazı bölgelerde satılan kekiklerin dağ kekiği olmadığını, bahçelerde ekilen kekikler ya da deli kekik olduğu uyarısında bulundu. Aksoy, en ideal kekiğin en fazla 2 cm boyunda olması gerektiğini, ağzımıza aldığımızda ve burnumuza tuttuğumuzda ferahlatıcı bir acı hissetmemiz gerektiğini anlattı.
Saniye Aksoy, kışlık kekik hazırlanmasını ise şöyle tarif etti: "Hassa Bölgesi'nde köylere göre farklı şekillerde kışlık kekik hazırlığı yapılır.
Bastırılacak kekiklerin taze olmasına dikkat edilir. Onun için kekikler filizlenmeye başlar başlamaz ilk bir ayda çıkan kekiklerin bastırılması tercih edilir. Daha sonra çıkan kekikler halk tabiriyle karlaşmış olur.
Zor ve zahmetli bir iş sonrası dalından tek tek toplanan kekik filizleri iyice ayıklanır. Bir süzek içerisinde iyice yıkanır. Diğer bir kapta göz kararı miktarında zeytinyağı, sarımsak, limon tuzu karıştırılır. Bu karışıma isteyenler pul biber ya da toz biber katabilir. Ancak biber fazla olduğu zaman kekiğin rengini ve tadını bozabilir. Bir çokları zahteri sofraya çıkardığı zaman pul biberi eklemeyi tercih eder. Ayrıca kekik kartlaşmışsa sıcak suya daldırılıp çıkardıktan sonra kavanoza konması tercik edilir. Acı suyunu almak ve yumuşak kalmasını sağlamak için bu uygulama yapılır.
Bu karışımlarla beraber kekikler cam kavanozlara iyice bastırılarak ve mümkünse kapağın ağzına da hava almaması için üzüm yaprağı da konularak kavanozun kapağı iyice kapatılarak, saklanır."
Hassa Belediye Başkanı Abdurrahman Demirel ise Hassa ilçesinin yüksek karlı zirvelerinde yetişen kekik bitkisinin yörede baharın müjdecisi ve yaylaların simgesi olduğunu söyledi. Başkan Demirel, şunları kaydetti: "Bizim yöremizde meşhur bir söz vardır. 'Dağlarında keklik ötmeyen ve kekik kokmayan yayla yayla değildir.' İşte bizim dağlarda hem kınalı keklik öter, hem de burcu burcu kekik kokar. Köylülerimiz bu mevsimde dağlardan kekik toplamaktadırlar.
Memleketimizin bu kültür zenginliğini kuşaklar boyunca devam ettirmektedirler. Biz de kekiği bilimsel olarak tanıtımını yaparak, gastronomi ve mutfak kültürüne kazandırmak istiyoruz. Mutfak kültürü dalındaki uzmanlarımızı ve turizm yetkililerimizi ilçemize bekliyoruz."
Cihan CİHAN