Sosyal medyadaki bir paylaşımın ardından, kargo paketleri üzerindeki etikette yer alan cep telefonu, TC kimlik numarası gibi kişisel verilerin, kargo teslim alındıktan sonra imha edilip edilmemesi tartışma konusu oldu. Bir sosyal medya kullanıcısı "Çöpü karıştıran biri telefonumu buldu; rahatsız etti. Polise şikayet ettim, öyle kurtuldum. Mutlaka silin arkadaşlar" paylaşımı yaptı. Paylaşımın altına yorum yapanlar ise, sosyal medyada başlarına gelen benzer olayları anlattı.
KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) Uzmanı Avukat Elif Yaşaroğlu, "Kargo firmasının sorumluluğu eğer sizi önceden bilgilendirmişse aslına bakarsanız, kargoyu karşı tarafa ulaştırdıktan sonra biter. Eğer önceden bilgilendirmemişse sorumluluğu devam eder." dedi.
Yaşaroğlu, "Bunun yanında kişisel verilerimizi hukuka aykırı ele geçiren kişiler için Türk Ceza Kanunu'nun 133. maddesi ve devamındaki maddeleri uyarınca kişisel verilerin hukuka aykırı ele geçirilmesiyle ilgili suç duyurusunda bulunabiliriz " şeklinde konuştu.
Sosyal medyada bir kişi kargo paketleri üstündeki etikette yer alan cep telefonu, TC kimlik numarası, adres gibi kişisel verilerinin başkasının eline geçtiğini ve polise şikayette bulunduğuna yönelik paylaşım yaptı. Birçok kişi paylaşıma yorum yaparak; etiketlerdeki kişisel verilerin çöpe atılmadan önce imha edilmesi önerisinde bulundu, bazı vatandaşlar ise bu etiketlerde yer alan veriler sebebiyle tanımadıkları kişilerin kendilerine ulaştığına dair başlarından geçen olayları paylaştı. Paylaşılan videoda, kargo poşetinin üzerinde telefon numarası ve isim bulunan etiketin, teslimatı alan kişi tarafından dezenfektan benzeri bir ürünle silinerek, yazıların yok edildiği görülüyor. KVKK Uzmanı Avukat Elif Yaşaroğlu, kargo veya kurye firmalarının bu verileri nasıl kullanacağını önceden belirtmesi gerektiğini ifade ederken, kargo paketlerinin kamusal alana ya da çöpe bırakılırken dikkatli olunması konusunda uyardı. Avukat Yaşaroğlu, firmaların KVKK konusundaki yükümlülüklerini ve kişisel verilerin farklı kişilerce ele geçirilmesi durumunda izlenmesi gereken hukuki süreci de anlattı.
"Firmaya şikayet başvurusunda bulunabiliriz"
Avukat Yaşaroğlu üçüncü kişilerin verileri elde etmesinin yanı sıra bazı firmaların da bu verileri işleyebileceğine dikkat çekti. Yaşaroğlu, "Günlük hayat içinde bazı firmalardan hizmet alabiliyoruz, bu hizmetleri alabilmek için de bazı verilerimizi firmalarla paylaşmamız gerekiyor." ifadelerini kullanan Yaşaroğlu, "Örneğin bir kargo gönderecek olursak bu kargonun karşı tarafa iletilmesi için hem kendimizin hem de karşı tarafın alıcının bilgilerini paylaşmamız gerekir. Ancak bu bilgi ve veri paylaşımı öncesinde bilgileri aktardığımız firmaların mutlaka bize aydınlatma yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekir.
Kanun kapsamında aydınlatma yükümlülüğü diyoruz ama halk arasında buna bilgilendirme diyebiliriz. Bu verilerin, kimlere aktarılacağı nasıl işleneceğiyle alakalı tüketicileri, bu hizmeti alan kişileri mutlaka bilgilendirmeleri gerekir. Bilgilendirdikten, verileri aldıktan sonra bu hizmet görüldüğü takdirde, bu verileri silmeleri, yok etmeleri ya da anonim hale getirmeleri gerekir. Bu hizmeti verdikleri amacın dışında verileri kullanmaları durumunda hukuka aykırı bir kullanım meydana gelmiştir diyebiliriz.
Böyle bir durum olduğu takdirde, firmaya şikayet başvurusunda bulunabiliriz, hangi verilerimizi işlediğini, hangi firmalara aktardığını ne şekilde sakladığını öğrenebiliriz, cevaptan tatmin olmazsak ya da firma bize 30 gün içinde cevap vermezse, Kişisel verileri koruma kurumuna birseysel başvurumuzu yapabiliriz. Eğer bu firma verilerimizi hukuka aykırı işliyorsa, kanun kapsamında idari para cezası yaptırımına tabii olacaktır " dedi.
Avukat Yaşaroğlu, "Kargo firmasının sorumluluğu eğer sizi önceden bilgilendirmişse aslına bakarsanız, kargoyu karşı tarafa ulaştırdıktan sonra biter. Eğer önceden bilgilendirmemişse sorumluluğu devam eder. Oradaki numarayı isim soy ismi adresi bulan hukuka aykırı kullananan kişiye karşı da biraz önce bahsettiğim başvuru yöntemini izleyebiliriz. Bunun yanında kişisel verilerimizi hukuka aykırı ele geçiren kişiler için, Türk Ceza Kanunu'nun 133. maddesi ve devamındaki maddeleri uyarınca kişisel verilerin hukuka aykırı ele geçirilmesiyle ilgili suç duyurusunda bulunabiliriz " dedi.
"Özel hayatın gizliliği ve taciz"
Yaşaroğlu, "Numaramı nereden aldınız, ne şekilde elde ettiniz kimlerle paylaştınız diye soracağız. Bu sorulardan tatmin edici bir cevap alamıyorsak, yani bu kişi bizim tanımadığımız bir kişi ise o zaman bu kişi hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunabileceğiz. Birinin size rahatsız edici mesaj atması durumunda özel hayatın gizliliğini ihlal suçu oluşabilir, diğer unsurlar oluşmuşsa taciz suçu da oluşabilir. Birinin size "Merhaba" yazmış olması bile kişisel verilerin hukuka aykırı elde edilmesi suçunu oluşturur, dolayısıyla bununla alakalı suç duyurusunda bulunabiliriz." şeklinde konuştu.
"Etiketi suya basıp öyle çöpe atıyorum"Bu tür olayları birçok kişinin yaşadığını belirten Risale Tetik, "Herşey, her bilgi kargo etiketlerinde açık açık yazıyor. Ben o etiketleri hep suya basıp, kesip öyle çöpe atıyorum, sadece ben olduğumu düşünüyordum bunu yapanın. Fakat, bana o bilgiler üzerinden hiç ulaşan olmadı." dedi. Sık sık internet alışverişi yaptığını ifade eden İrade Erniyazova, "Kargo etiketlerinde ad, soyad, adres, telefon numarası, yazıyor. Hiç dikkat etmedim buna ama bundan sonra dikkat edeceğim." dedi.
Bir kargo firmasında işletmecilik yapan Şenol Şen, "Bizde sadece adres bilgileri var. Kendi kuryemizin kullandığı program üzerinden müşterilerimize ulaşıyoruz. KVKK gereği barkod üzerinde sadece adres bilgisi yer alıyor, kuryelerimiz de o program üzerinden müşterilere ulaşması gerekirse ulaşıyor. Müşteriler, telefon bilgilerinin başkasının eline geçmemesi için bu poşetleri, barkodunu poşetini imha edebilir. " dedi.
Büşra Duru, "İnternet alışveriş yapıyorum. Genelde isim soyim, adres ve teslimat numarası oluyor.Yırtmıyorum ama direkt çöpe atıyorum. Böyle birşey yaşamadım bugüne kadar ama dikkatli olunması gerekir. "dedi. Diğer yandan, bazı kargo firmalarında KVKK dolayısıyla kargo paketi etiketlerinde cep telefonu hanesinin yer aldığı, bazılarında ise yer almaığı görüldü.