Sabah'tan Yavuz Donat, Kenan Evren'in cümleleriyle 12 Eylül darbe sürecini anlattı. Evren'in anılarından çarpıcı anekdotlar paylaşan Donat, ihtilal tarihi için aslında 11 Temmuz'un belirlenmiş olduğu bilgisini aktardı. Donat, müdahale hazırlığının bir yıl önce başladığına da yer verdiği yazısında Evren'in iki kurmay subaya darbe için uygun zamanı tespit etmeleri görevi verdiğini yazdı. İşte adım adım 12 Eylül: Kenan Evren haftası Mahkeme "belge toplamaya" çalışıyor. Meclis'e, Başbakanlığa, Genelkurmay'a yazılar yazıyor. İhtilale dair "belge" var mı bilemeyiz... Ama "bilgi" isterseniz... Çok... "Kenan Evren Haftası'na" girdiğimize göre... Haydi... Bir yerinden başlayalım. *** Aslında ihtilal l2 Eylül'den önce olacaktı... "11 Temmuz" diye kararlaştırıldı. "Plan" neden bozuldu, "tarih" neden ertelendi?.. Kenan Evren'den dinleyelim: CHP, Demirel hükümetini düşürmek için gensoru verdi... 3 Temmuz'daki gensoru oylamasında hükümet düşecekti. Ama Demirel, 214 güvensizlik oyuna karşı 227 güvenoyu alarak iktidarda kalmıştı. Erbakan'ın partisi CHP'ye oyun oynamış ve Demirel hükümetine güvenoyu vermişti. Bu hal de bizim plânımızı bozmuştu. *** Plan "neden mi" bozuldu?.. Evren anlatsın: Zira güvenoyuna rağmen müdahaleyi gerçekleştirecek olursak, CHP'nin düşüremediği hükümeti biz düşürmüş olacaktık ki... Demirel'in zaman zaman diline doladığı CHP+ Ordu = İktidar sözlerine haklılık kazandıracaktık. Böyle bir duruma düşmeyi hiç istemezdik. Bu aksi tesadüf beni 11 Temmuz'da gerçekleştireceğimiz harekâtı tehir etme kararına götürdü. Aksi tesadüf İhtilalin gecikmesinin "bir nedeni daha" var... Evren söylesin: 8-9-10 Temmuz günleri Paris'te yapılacak borç erteleme görüşmeleri de 22 Temmuz'a kalmıştı. Sanki bizim yapmayı kararlaştırdığımız yönetime bütünü ile el koyma harekâtımızı haber almışlardı. Bu iki aksi tesadüf sebebiyle müdahale gecikti. Çankaya Fahri Korutürk'ün "süresi" dolmuştu... Çankaya'da "Cumhurbaşkanı Vekili İhsan Sabri Çağlayangil oturuyordu." Meclis'te tur üstüne tur atılıyordu... Ama Cumhurbaşkanı seçilemiyordu. (Ki bu da ihtilal sebepleri arasında sayılmıştı.) İşte o süreçte Başbakan Demirel "Cumhurbaşkanı'nı halk seçsin" dedi. Bu öneri Kenan Evren'in hoşuna gitmedi... "Sebebini" Evren söylesin: Eğer teklifi kabul edilir de Cumhurbaşkanlığı seçimi için halka gidilirse, nasıl olsa kendisinin göstereceği aday rahatlıkla seçilecektir. Hatta kendisini de aday göstermesi mümkündür. Görüldüğü gibi ustaca oynanmış bir oyundur. Eski defterler "İhtilale... İhtilal öncesine... Darbe hazırlıklarına" dair bugün yazdıklarımız... Hep Evren'in anlattıklarından... Hayır hayır "savcılık iddianamesinden ya da yargıdaki ifadesinden" değil... Kendisinin kaleme aldığı kitaptan: Kenan Evren'in Anıları... Milliyet Yayınları... Birinci Cilt... Kasım l990... Basıldığı yer: Milli Eğitim Basımevi. *** İlginizi çektiyse "eski defterleri karıştırmaya" devam ederiz. Hazırlık İhtilâl 12 Eylül 1980'de oldu, ama... "Hazırlığı" tam bir yıl önce başladı. Nasıl mı?.. Onu da yine Evren anlatsın: Kuvvet Komutanları ile mutabık kaldıktan sonra İkinci Başkanım Org. Haydar Saltık'ı çağırdım. Senin başkanlığında çok itimat ettiğimiz iki kurmay subayla bir çalışma grubu kurunuz. Bu gruba kapalı olarak başka bir görev veriniz. Ancak esas görevleri, bir müdahale zamanı gelmiş midir?.. Müdahale mi daha iyi netice verir yoksa ilgilileri ikaz mı daha münasiptir?.. Bunları etüt etsinler ve zaman zaman bana rapor versinler. Rapor daktilo ile değil, el yazısı ile olmalı ki gizlilik ihlâl edilmesin. Saltık bu görevi aldıktan sonra iki kurmay subayı seçti, bana bildirdi, tasvip ettim ve ekip 11 Eylül 1979'dan itibaren çalışmaya başladı.