Ünü Türkiye sınırlarını aşan, Vatikan'daki kiliseden ABD'deki havaalanlarına, Avustralya'daki Disneyland'dan Suudi Arabistan Merkez Bankası binasına, dünya starları Sting, Eddy Murph ve Jennifer Lopez gibi birçok ismin evlerine kadar birçok binayı süsleyen Türk mermerlerinin artıkları da işe yarıyor; yeni yapılan bölünmüş yollarda hammadde olarak kullanılıyor. Türk doğaltaş sektörünün 2 milyar 130 milyon dolarlık ihracata imza attığını, çoğu vasıfsız yüz binlerce kişilik istihdam sağladığını belirten Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mevlüt Kaya, katma değeri arttırmak için mermer artıklarının ekonomiye daha fazla kazandırılması amacıyla ar-ge çalışmalarına destek talep ettiklerini söyledi.

Türkiye'de madencilik sektörü faaliyetleri içerisinde mermerciliğin uzun dönemlerden beri ilk sırayı aldığını kaydeden Kaya, "Mermercilik sektörünün işlevselliğine bakıldığında, başlıca iki etmen öne çıkıyor. Bunlar, ocak işletmeleri ve ocaktan üretilen ham blok mermerlerin fabrikalarda işlenmesi süreçleridir. Bu faaliyetler kapsamında gerek ocaklarda gerekse fabrika işleme sürecinde işlenmemiş artık malzeme veya işleme sonrası artık mermer materyalleri yoğun olarak oluşmaktadır. Günümüzde mermer ocaklarındaki üretim veriminin yüzde 9-12 oranları arasında değişim gösterdiği gözönünde tutulduğunda, önemli bir artık potansiyeli oluşmaktadır. Mermer artık malzemeleri, hiçbir zaman atık olarak ele alınmamalıdır. Söz konusu artık malzemelerin endüstriyel olarak kullanılabilirlik olanaklarının sağlanması, şüphesiz konu üzerine yürütülebilecek ar-ge çalışmaları ile mümkün olabilecek." diye konuştu.

BURDUR-FETHİYE YOLUNDA MERMER ARTIKLARI KULLANILIYOR

Mermer atıkları Burdur-Fethiye bölünmüş yolu yapımında, Burdur Söğüt Korkuteli arası ve Kızıldağ Elmalı arası yol yapımında dolgu malzemesi olarak kullanılıyor. Burdur ve çevresinin mermer varlığı açısından zengin bir bölge olduğuna işaret eden Burdur Mermerciler Derneği Başkanı ve Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Hakkı Arslan, bölgedeki mermer ocak ve işletmelerinde oluşan atıkların yol yapımında kullanıldığını, bu sayede yolların daha sağlam ve güvenli hammaddeyle yapıldığını ifade etti. Yeterli ar-ge faaliyeti yapıldığında gıdadan ilaca, inşaatan ziraate, enerjiden ve nanoteknoloji ürünlerine kadar mermer artıklarının birçok alanda kullanım potansiyeline sahip olduğunu belirten Arslan, şunları kaydetti: "Ülkemizde konuya ilişkin ar-ge çalışmalarına yapılacak teşvikler ve know-how oluşturmaya yönelik bilimsel nitelikteki araştırma faaliyetleri, şüphesiz hem ekonomik değerlere hem de sektörel alanlarda yeni ürün türevlerinin oluşmasına olanak sağlayacaktır. Bu olgu, kuşkusuz daha çevreci ve ekolojik değerlerin korunabildiği bir yaşam ortamının oluşmasında önemli katkı sağlayacaktır."

MERMER ARTIKLARI HANGİ ALANLARDA KULLANILIYOR?

İnşaat sektöründe, sıva harcı karışımlarında, dolgu malzemesi olarak, mozaik üretiminde, kaplama ve döşemelerde, kireç üretiminde, mıcır olarak, karayolu ve demiryollarında, baraj ve inşaatlarda dolgu malzemesi ve sıkıştırılmış yol zemini olarak kullanım alanları buluyor. Beton üretiminde, karışıma ince malzeme olarak belli oranlarda katılıyor. Seramik üretiminde yüzde 5-6 oranında mermer kullanılıyor. Çimento sektöründe, normal portland çimentosu bileşimindeki kalker yerine hammadde olarak mermer, kil yerine de kaolen kullanılmasıyla beyaz çimento elde edilmiş oluyor.

Mermer tozu ise zirai kireçtaşı, zirai toprak ve zemin ayarlayıcı, yem ve mineralli besinler, cam üretimi, kağıt üretimi, asit nötrleştirme, şeker rafinasyonu, baca gazından kükürt giderimi, plastik malzemelere kalınlık ve tokluk vermede kullanılıyor. Ar-ge çalışmalarına verilecek destekle mermer artıklarının kullanım alanlarının arttırılabileceği belirtiliyor. CİHAN