ABD Merkez Bankası (Fed) 2 gün süren toplantısında politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 3,75-4 aralığına çekti.  Fed son olarak Eylül toplantısında 25 baz puan faiz indirmiş, böylece geçen Aralık ayından beri ilk indirime gitmişti. Fed, ayrıca 1 Aralık'tan itibaren bilanço küçültmeyi durduracağını açıkladı.

Faiz kararının duyurulması sonrası Fed Başkanı Jerome Powell kameraların karşısına geçti ve basın mensuplarının sorularını yanıtladı. 

İşgücü piyasasıyla ilgili bir soruya yanıt veren Jerome Powell, Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) karar verirken dayanabileceği verileri özetledi.

ABD hükümetinin kapanması, istihdam ve enflasyon gibi temel göstergelere erişimi kısıtlamış durumda. Powell, eyalet bazlı işsizlik başvuruları verileri ve Fed’in “Bej Kitap” adlı ekonomik anketinin komiteye mevcut tablo hakkında bir fikir sunduğunu belirtti.

Veri eksikliğinin Aralık kararına etkisi belirsiz

Powell, hükümet kapanmasının Aralık ayındaki faiz kararı üzerindeki etkisinin tahmin edilmesinin zor olduğunu söyledi ve şöyle devam etti:

“Gerçekten söylemek zor. Aralık toplantısına altı hafta var. Hangi verileri elde edeceğimizi bilmiyoruz. Eğer belirsizlik çok yüksek olursa, bu temkinli davranmak için bir gerekçe olabilir”

Powell, “Tarifeler dışındaki enflasyon aslında yüzde 2 hedefimize çok uzak değil” şeklinde konuştu. Tarifelerin enflasyona etkisi konusunda farklı tahminler olduğunu belirten Powell, etkinin “beş ya da altı ondalık puan” civarında olabileceğini söyledi.

Powell şöyle devam etti:

“Yani şu an enflasyon yüzde 2,8 civarındaysa, tarifeler olmasaydı yüzde 2,3 ya da 2,4 seviyelerinde olabilirdi”

Trump yönetiminin Nisan ayında başlattığı yeni tarifeler, üretimi ülke içine çekme amacıyla uygulanmıştı; ancak ekonomik maliyetler hem şirketler hem de tüketiciler tarafından taşınıyor.
“Sisli yolda araç sürüyorsanız yavaşlarsınız”

Powell'ı soru yağmuruna tutan basın mensupları, hükümet kapanışı nedeniyle ekonomik görünümün bulanıklaşmasını ve Aralık ayında yeni bir faiz indiriminin garanti olmadığını vurgulayan Powell’a baskı yaptı.

Powell, bu durumun Aralık’ta faiz indirimi yapmamak için gerekçe olabileceğinin sinyalini verdi ve şunları söyledi:

“Bulabildiğimiz her veriyi toplayacağız, dikkatle değerlendireceğiz. İşimiz bu. Eğer ‘bu Aralık toplantısını etkiler mi’ diye sorarsanız, kesinlikle etkiler demiyorum ama evet, bu bir ihtimal. Sisli yolda araç sürüyorsanız yavaşlarsınız”

Powell, son dönemde yapay zeka kaynaklı işten çıkarmalarla ilgili bir soruya şu yanıtı verdi:

“Pek çok şirketin işe alımları durdurduğunu ya da işten çıkarmalar yaptığını görüyoruz ve çoğu zaman neden olarak yapay zekadan bahsediliyor. Bu durumu çok dikkatle izliyoruz”

Ancak Powell, yapay zekanın ekonomideki etkisinin tüketici harcamalarına kıyasla hâlâ sınırlı olduğunu belirtti.
Powell hisse senedi piyasasında balon görmüyor

Powell, hisse senedi piyasalarında bir balon olup olmadığı sorusuna, finansal sistemin genel istikrarına dikkat çekerek yanıt verdi:

“Finansal sistemin genel olarak şoklara dayanıklı olup olmadığını değerlendiriyoruz... Bankalar iyi sermayelendirilmiş durumda, bazı hanehalkları baskı altında olsa da genel borç seviyeleri yönetilebilir düzeyde. Bankacılık ya da finans sisteminde aşırı kaldıraç görmüyoruz. Karışık bir tablo var ama aşırı endişe verici bir tablo değil”

ChatGPT’nin Kasım 2022’deki çıkışından bu yana yapay zeka dalgasıyla büyük teknoloji şirketlerinin piyasa değeri yaklaşık 6 trilyon dolar artmış durumda.

Powell, Şubat ayında görev süresi dolacak olan 12 bölgesel Fed başkanının yeniden atanma süreciyle ilgili soruya yanıt verdi:

“Bu, yasalar çerçevesinde yürüyen bir süreç. Her beş yılda bir yeniden atama yapılır. Şu anda bu sürecin ortasındayız ve zamanında tamamlayacağız. Daha fazlasını söyleyemem”

Trump, Asya gezisi kapsamında Tokyo’da yaptığı konuşmada Powell’a yönelik eleştirilerini yineledi:

“Fed’in başında beceriksiz bir adam var. Kötü bir Fed yöneticimiz var ama birkaç aya gidecek, yerine yenisini getireceğiz”

Trump ayrıca Hazine Bakanı Scott Bessent’in Fed başkanı olmasını istediğini, ancak Bessent’in görevi reddettiğini söyledi:

“Onu düşünüyorum ama işi seviyor, Hazine’de kalmak istiyor. O yüzden başka adaylarımıza bakıyoruz”

Bessent, gazetecilere beş final adayını açıkladı:

    Beyaz Saray ekonomi danışmanı Kevin Hassett
    Eski Fed yöneticisi Kevin Warsh
    Mevcut Fed üyesi Christopher Waller
    Fed Denetim Başkan Yardımcısı Michelle Bowman
    BlackRock yöneticisi Rick Rieder


Bessent, Aralık ayında bu isimleri Trump’a sunacağını belirtti. Powell’ın görev süresi ise Mayıs ayında sona eriyor.

Powell’ın Aralık ayında yeni bir faiz indiriminin kesin olmadığını söylemesi sonrası Dow Jones ve S&P 500 endeksleri hafif düşerken, Nasdaq pozitif seyretti.

Günün erken saatlerinde Fed’in faiz indirim kararıyla birlikte hisseler yükselmişti. Wealthspire Advisors’tan kıdemli danışman Oliver Pursche, “Piyasalar Fed’den gelen her habere kısa vadede aşırı tepki verir. Powell, Aralık indiriminin garanti olmadığını söyledi ama zaten hiçbir faiz indirimi garanti değildir. Fed veriye bağlı hareket eder” dedi.

Piyasaları destekleyen bir başka gelişme ise Nvidia’nın piyasa değerinin 5 trilyon doları aşması oldu.