Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürü Arif Sami Seymenoğlu, "Malatya kayısı ihracatından 344 milyon dolar, tüm Karadeniz fındık ihracatından 2-2.5 milyar dolar gelir elde ediyor. Danimarka ise sadece mink denen bir kürk hayvanından 2,5 milyar dolar gelir elde ediyor. Sorun üründe değil, biz buna bir katma değer katamıyoruz." dedi.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen 'Kayısı Sektörü Değerlendirme Toplantısı' Malatya Ticaret ve Sanayi Odası toplantı salonunda yapıldı. Seymenoğlu, burada yaptığı konuşmada, Türkiye'de üretilen kayısı ve fındık gibi ürünlerden hak edilen ihracat gelirinin elde edilemediğine işaret etti. Seymenoğlu, şöyle devam etti: "Kayısıdan 344 milyon dolarlık ihracat geliri sağlanıyor. Bu rakam bizim için yeterli midir? Bence çok küçük kalıyor. Danimarka'ya bir çalışma gezisine gitmiştim. Kopenhag kentinin çevresinde çiftlikleri gezdik. Hayvan çiftliklerinin hepsinin kenarında küçük kafes sistemi vardı. Ne olduğunu sordum. Mink adından bir kürk hayvanı beslediklerini söylediler. Danimarka, 2,5 milyar dolar gelir elde ediyor. Sadece küçücük bir hayvandan 2,5 milyar dolar gelir sağlanıyor. Burada ise 344 milyon dolar. Tüm Karadeniz Rize'den Kocaeli'ne kadar fındık üretiyor, ihracat 2-2,5 milyar dolar. Bunu tüm Karadeniz üretiyor. Danimarka'da çiftlikler bunu üretiyor. O zaman bizim üründe değil sorun, biz buna bir katma değer katamıyoruz. Demek ki sorun, ürettiğimiz ürüne katma değer katamadığımız için bunu alıyoruz, kurutuyoruz ya da yaş olarak ihraç ediyoruz. Dünyadaki kooperatiflerin şuanda toplam ciroları 2,5 trilyon dolara erişmiş durumda. Bunun yüzde 50'si sigorta kooperatifleri. İnsanlar sigorta risklerini kooperatif çatısı altında birbirlerine kefalet ederek, birbirlerinin riskini karşılayarak, sigortacılık sistemi bu kooperatif çatısı altında yapılıyor. Benim ülkemde kaç sigorta kooperatifi var? İki tane faaliyette var. Almanya'da bin 100 civarında enerji kooperatifi var."

Malatya Ticaret İl Müdürü Ahmet Demirbağ da Malatya'nın sadece Türkiye'nin değil, dünyanın en iyi kayısı üretim merkezi konumunda olduğunu bildirdi. Kayısının hak ettiği değeri bulamamasının üretim yapan paydaşları olumsuz etkilediğini söyleyen Demirbağ, "11 Şubat 2016 tarihinde Ticaret İl Müdürlüğümüz organizasyonu ile başta Ziraat Odası Başkanları olmak üzere Ticaret ve Sanayi Odası ile Ticaret Borsası yetkililerinin iştirakleriyle müdürlüğümüzde düzenlenen toplantıda; üretici birliğinin kurulması, kurulacak birliğin ana sözleşmesinin yerel şartlar göz önünde bulundurularak uyumlu hale getirilmesi, özellikle yaş kayısının pazarlanmasında lisanslı depoculukla ilişkilendirilmiş bir yapıya getirilmesi, alan bazlı desteğin birlik üreticilerine sağlanarak birliğe katılımın teşvik edilmesi, kurulacak birlik bünyesinde yerel yönetimlerin, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası ve ihracatçı birliklerinin yer alması hususlarında görüş birliğine varıldı." diye konuştu.

Malatya Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Başkanı Hasan Hüseyin Erkoç da kayısı satışında fazla sıkıntı yaşanmadığını ama fiyatı dengelemede, arz ve talebi dengelemede ciddi sorunlar olduğunu ifade etti. Erkoç, "Dünyaca ünlü bir kayısının bu fiyat noktasında bu kadar aşağılarda olmaması gerekir. Üreticinin alın terinin, emeğinin, göz nurunun çok ucuz fiyatlara peşkeş çekilmesine de bir Malatyalı ve üretici olarak gönlüm razı değil" şeklinde konuştu. Cihan CİHAN