Sevil Çelik - İrfan Aydoğdu - Uzun yıllar bir iplik fabrikasının deposu olarak kullanılan ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesinin yol çalışması sırasında fark edilen Aziz Bedros Kilisesi, şimdilerde özel konserler, toplantılar ve nikahlar için tercih edilen bir mekan haline geldi.
Kent merkezindeki bir iplik fabrikasının içinde uzun yıllar gizli kalan, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'nin yol çalışması sırasında ortaya çıkarılan Aziz Bedros Kilisesi, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararıyla tescillendi.
Kilise, mülk sahibi ile yapılan görüşmeler sonucunda Büyükşehir Belediyesi tarafından satın alındı. Fabrika içinde kaldığı ve üzeri betonla örtüldüğü için büyük oranda mimari yapısını koruyan kilise için daha sonra röleve, restitüsyon ve restorasyon projeleri hazırlandı.
Projelerin Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından onaylanmasının ardından Aziz Bedros Kilisesi, 700 bin lira harcanarak restore edildi.
Restorasyonun yanı sıra kilise çevresinde Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından çevre düzenleme çalışmaları gerçekleştirildi.
Restorasyonu, 2008 yılında tamamlanan kilise Ömer Ersoy Kültür Merkezi olarak hizmet veriyor.
Ömer Ersoy Kültür Merkezi şimdilerde özel konserler, toplantılar ve nikahlar için tercih edilen bir mekan haline geldi.
Şimdiye kadar kültür merkezinde Mavi Siyah Flamenko Topluluğu, Slovenya'dan gelen GEMAJ Grubu, Ezgi Saydam, Japonya'nın geleneksel Koto müzisyenleri gibi birçok grup, topluluk ve sanatçı seçkin konserler sundu.
-FABRİKA DEPOSUNDA KİLİTLİ KİLİSE-
Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Asım Güzelbey, Gaziantep'in Dülük'ten çıkan harabelerdeki tabletlere bakıldığında yaşayan en eski yerleşim birimlerinden olduğunu söyledi.
Gaziantep'e bir vizyon biçtiklerini, tarih ve kültür şehri olan kentin sadece baklava, lahmacun ve kebabıyla anılmaması gerektiğini düşündüklerini ifade eden Güzelbey, şöyle konuştu:
''Onun için de şehir merkezini tarihi dokunun içine getirmek başta olmak üzere birçok tarihi eseri restore edip şehrimizi turizm pastasından pay almasını sağlamaya çalışıyoruz. Çünkü şehrimizde değişik medeniyetlerden kalma birçok eser var. Aziz Bedros Kilisesi bilinmeyen bir kiliseydi. Envanterde ve müze kayıtlarında yoktu. 1927'de Gaziantepli Ömer Ersoy, Berlin Teknik Üniversitesi'ni bitirmiş. Gelmiş demiş ki, 'ben bir fabrika kuracağım', devletten yer istemiş, kilisenin yanındaki araziyi vermişler, bu kiliseyi de depo olarak vermişler. Onlar da orada bir depo kurmuşlar. Sonra fabrika 1975'te kapanmış, aile İstanbul'a göç ederken burası tahrip olmasın diye dört tarafını örmüş üstüne de bir beton atmış. Fabrikanın deposunda kilitlenmiş bir kilise. Biz orada bir yol çalışması yapıyorduk, tesadüfen birisi geldi söyledi. Gittik burayı satın aldık, tabii büyük bir prosedür, büyük bir zorluk kilisenin restorasyonu. Biz burayı belediye olarak Valiliğin desteğiyle restore ettik ve kentimize kültür merkezi olarak kazandırdık.''
-AZİZ BEDROS KİLİSESİ-
19. Yüzyılın ilk yarısında yapıldığı tahmin edilen kilise, doğu batı yönünde uzanıyor ve iki ana giriş kapısına sahip. İki ana giriş kapısı arasında yer alan ve oldukça tahrip olan kitabeye göre, Aziz Meryem'e adanmış olan kilise, 8. Patrik Bedros Krikor Katolikos başkanlığında yapılmış. Kesme taştan yapılan kilisede pembe mermer ve bazalt taş süsleme elemanı olarak kullanılmış. Kilisenin girişinde niş içlerinde ve pencerelerde yer alan kuş, melek figürleri ve çam ağacı, haç motifleri yer alıyor.
-FEVKANİ KİLİSESİ, MÜZE OLACAK-
Gaziantep Nizip ilçesindeki Fevkani Kilisesi'nin restorasyonu ise Gaziantep Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirildi. Restorasyonun tamamlanmasının ardından Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nce Nizip Kaymakamlığına devredildi.
Nizip Kaymakamı Yaşar Karadeniz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Fevkani Kilisesi'nin restorasyonu için 220 bin 685 lira harcandığını belirtti.
Kendilerine devredilmesinin ardından kiliseyi turizme kazandırmak için çalışma başlattıklarını dile getiren Karadeniz, şöyle konuştu:
''Şu an itibariyle Nizip Belediyesi kilisenin etrafındaki evlerle ilgili kamulaştırma çalışması yürütüyor. Nizip kaymakamlığı olarak Fevkani Kilisesi ile ilgili yapılan çalışmaları yakından takip ediyoruz. Gerek çevre düzenlenmesi gerek kilisenin iç fonksiyonlarıyla ilgili anda projeler hazırlandı ve İpekyolu Kalkınma Ajansı'na sunuldu. Projelerin kabul edilmesi halinde kiliseyi müze, çevresini ise tek tip satış stantlarının olduğu bir turizm alanı haline getirmek istiyoruz.
Nizip Zeugma ve Rumkale gibi iki büyük değere sahip bir ilçe. Ancak bu değerler ilçeye uzakta. Bu iki turizm alanını gezmeye ve görmeye gelen yerli ve yabancı turistlerin ilçeyi gezmesi de bizim için çok önemli. Fevkani Kilisesi burada devreye girecek. Müze haline getirilecek kilisenin Nizip turizmine katkıda bulunacağına inanıyoruz.''
-FEVKANİ KİLİSESİ-
Fevkani Kilisesi arkeoloji raporları, kilisenin minaresi, iç kısmında kalan izler ve fresklere bakılarak 6. yüzyıl, vakıf kayıtlarında ise 12. yüzyılda tarihlendirilmekte. 1800'lü yıllarda camiye çevrilen ve yüzyıl boyunca böyle kullanılan kilise, 1904 tarihinde yaptırılan Molla Ahmet Cami ve 1888 tarihinde yaptırılan Şıhlar Camisi'nin ibadete açılmasıyla terk edildi. 1960'a kadar taştan bir avlu ile çevrili olan kilisenin çevresi daha sonra briketten bir duvarla çevrildi.
Kilise, 1970–1971 yıllarında belediye ambarı olarak kullanılmış, 1971 yılında ise tabanı betonla sıvanarak TEKEL'e kiraya verilmiştir. 1985 yılına kadar Nizip Belediyesi'nin mülkiyetinde olan kilise, daha sonra Vakıflar Genel Müdürlüğüne devredildi. Kilise, 1985 yılında kuzeybatı köşesine bir minare eklenerek camiye çevrilmek istenmiş, ancak Vakıflar Genel Müdürlüğünün izin vermemesi üzerine minare yarım bırakılmıştır.
(SEÇ-İRF-MRT-DEL)29.09.2011 11:35:25