Dağdağan, ponza yataklarının Bitlis ve bölgenin kalkınmasında önemli bir değer olduğunu, ancak bu değerden yöre halkının yeterince istifade edemediğini ifade etti. Hükümetin, bu işle ilgilenen müteşebbislere kredi desteği sağlaması gerektiği belirten Dağdağan, yıllardır ponzayla ilgilenen girişimcilerin olduğunu, ancak bu girişimcilerin önemli bir katma değer elde edemediğini dile getirdi. Dağdağan, şöyle konuştu: ''Ponza madenciliğinde Türkiye rezervinin yüzde 70'ine sahibiz. Madencilik sektöründe, ponza madeni Bitlis için çok önemli bir kaynak. Özellikle Nemrut Kalderası ile Süphan Dağının burada olması büyük bir önem kazanmakta. Bu alan ve çevresi volkanik tüflerden oluşuyor. Bu madencilik açısından yöre için büyük bir nimet. Tatvan ve Adilcevaz arasında, büyük bir yoğunlukta pelit ve ponza yataklarına sahibiz. Bu rezerve sahip olmamıza rağmen, ilimizdeki ocak işletmecileri ve briket imalatçıları, diğer adıyla bims üreten kooperatifler, bu rezervden yeterince faydalanamamakta.'' -''PONZA KULLANIM ALANLARI GELİŞTİRİLMELİ'' Ponzanın, inşaat sektörünün en hafif malzemelerinden biri olduğunu anlatan Dağdağan, bu yönüyle de madenin önem kazandığını ifade etti. Nötr bir malzeme olan ve içinde kimyasal madde barındırmayan ponzanın baraj, gölet, içme suyuyla ilgili arıtma tesislerinde süzme işleminde kullanıldığını açıklayan Dağdağan, şöyle konuştu: ''Ponza, inşaat sektöründe yapı malzemesi olarak kullanılmakta. İşlenen ponza yapı dış ve yalıtım malzemesi olarak kullanılıyor. Teknolojiyi fazla kullanamadığımız için, ponzayı çok da randımanlı kullanamıyoruz. Fransa'da ponzayı yol yapımında dahi kullanıyorlar. Ponza teknolojisini acilen ülkemize getirmemiz lazım. Yağmurda ıslanan yollardan dolayı, ülkemizde çok büyük kazalar oluyor. Avrupa'da ponza yol yapım çalışmalarında kullanılıyor. Ponzanın süzme özelliğinden faydalanıyorlar. Yağan yağmurun direk drenaja gitmesi için ponza kullanıyorlar. Bu da trafik kazaların önlenmesinde etkili oluyor. Fakat burada gerek işletmeciler, gerekse bims (ponza taşı) üreticileri bundan yeterince faydalanamamakta.'' -''TATVAN'DA 10 BİN KİŞİNİN GEÇİM KAYNAĞI'' Tatvan'da hala briket ocaklarında çalışan 2 bin kişi olduğunu ve ponzanın yaklaşık 10 bin kişinin geçimini sağladığını dile getiren Dağdağan, yörede yaz mevsiminin kısa sürmesi nedeniyle, istihdam edilen elemanların çalışma süresinin de çok kısa olduğunu bildirdi. Bu tesislerde briketin, ilkel ve direk dış ortama bırakılıp fermantasyon yoluyla kurutulduğuna dikkat çeken Dağdağan, bu nedenle yapı malzemesi üretiminin de çok düşük olduğunu söyledi. Odalarına bağlı ponza işletmecilerinin sıkıntılarını bildiklerini belirten Dağdağan, şunları kaydetti: ''İşletmeler emeklerinin karşılığını alamıyorlar. Bunu sadece hammadde olarak Gaziantep, Urfa, Diyarbakır gibi bölgelere sevk ediyorlar. Bu yanlış. Güneydoğu Anadolu Bölgesi bunun katma değerini fazlasıyla alıyor. Ürettiği bimsi özellikle Kuzey Irak'a çok rahat bir şekilde satabiliyor. Bundan yeterince kar da elde ediyorlar. Bu işi kaynağından çözmek istiyoruz. Devlet Planlama Teşkilatında bu konuda çok büyük bir destek bekliyoruz. Bu işle ilgilenecek müteşebbislere destek sağlamasını ve uzun vadeli faizsiz yatırım kredilerini bekliyoruz. Bu hem istihdamı artıracak hem de katma değer bazında yöreye çok büyük fayda sağlayacak. Sağlanacak bu destek bölgenin kurtuluşu olur. Madenciliğin turizmle birlikte bölgenin kalkınmasında büyük rol oynayacağına inanıyoruz.'' Bitlis Eren Üniversitesiyle beraber, bölgedeki ponza ve perlit yataklarıyla alakalı ortak bir çalışma yapacaklarını açıklayan Dağdağan, şunları kaydetti: ''Bu çalışmaya biz de katkı sağlayacağız. Tatvan'da kurulacak olan iş geliştirme merkezinde, ponza ve pelit madeni için bir laboratuvar kurmayı düşünüyoruz. Bu çalışmalardan sonra ponza, katma değeri yüksek olan bir maden olarak bölgemize büyük fayda sağlayacak ve istihdam artacak. Özellikle yapı malzemeleri hususunda elimizin çok güçlü. Yıllardır ponza maden işiyle uğraşan esnaf, bu işten çok da katma değer elde edemedi. Çalışmaları çok yoğun ve riskli olmasına rağmen, katma değer olarak çok da para kazanamadı. Bu tarz bir çalışmayla, işin katma değerini de arttırarak, memlekete fayda sağlayacağız.'' -''PONZA İHRACATININ YASAKLANMASI OLUMLU'' Alınan son bir kararla ponzanın hammadde olarak yurt dışına ihracatının yasaklandığını anımsatan Dağdağan, bunun ilk etapta üreticiler için sıkıntılı bir durum gibi görünse de, ileriye dönük önemli bir gelişme olduğunu ifade etti. Dağdağan, şunları aktardı: ''Ponzayı katma değeri yüksek ürün haline getirip satışa sunmanın faydalı olacağına inanıyoruz. Özelikle bu bölge için stratejik önem taşıyan bu hammaddeye, özel yatırım teşviklerinin verilmesini bekliyoruz. Gerek küçük işletmeler gerekse maden işletmecileri bazında, bu tür desteklere ihtiyacımız var. Ocaktan çıkınca kamyonu 70 TL'ye kadar düşen ponzanın, işlendikten sonra katma değer olarak 5 bin ile 6 bin TL'ye sevk edildiği bir gerçek. Bunun katma değer ve istihdam noktasında bölgeye büyük bir fayda vereceği tartışılmaz.'' AA