Türkiye Dışişleri Bakanlığı Yunanistan'ın Göçten Sorumlu Bakanı Notis Mitarakis'in Türkiye'nin mülteci mutabakatını uygulamadığı yönündeki açıklamalarına yanıt verdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, "Yunanistan’ın Göçten Sorumlu Bakanı Notis Mitarakis'in ülkemizin COVID-19 salgınını bahane ederek 18 Mart Mutabakatını uygulamadığı yönündeki sözleri, bu ülkenin sığınmacılara karşı işlediği suçları bastırma güdüsüyle söylenmiş, gerçekleri çarpıtma amaçlı iddialardır" dedi.   

Türkiye'nin mutabakat çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getirdiğini belirten Aksoy, bu şekilde Avrupa'ya geçişlerin yüzde 92 azaldığını ve yükümlülüklerini yerine getirmeyen tarafın Avrupa Birliği olduğunu savundu. Açıklamasında Yunanistan'ı eleştiren Aksoy, mutabakat çerçevesinde Türkiye'nin Yunanistan adalarına ulaşan sığınmacılardan sadece uluslararası koruma başvurusu reddedilenler veya uluslararası korumaya ihtiyacı olmayanların geri dönüşününün kabul ettiğini vurguladı. Bugüne kadar bu şartlara uygun 2.139 düzensiz göçmenin Yunanistan’dan geri alındığını ifade eden Aksoy, Yunanistan'ın yükümlülüklerine aykırı olarak sığınma başvurularını bir ay süreyle askıya aldığını ve sığınmacıların iltica başvurularını değerlendirmeden Türkiye'ye göndermeye çalıştığını savundu.

Yunanistan'ın Göçten Sorumlu Bakanı Notis Mitarakis hafta sonunda Atina merkezli Ethos gazetesine verdiği demeçte, Türkiye'nin koronavirüs salgını nedeniyle Yunanistan'dan göçmen kabul etmediğini söylemişti. Mitarakis bu yılın ilk iki ayında (Ocak-Şubat) mülteci mutabakatı kapsamında Yunanistan'dan Türkiye'ye gönderilenlerin sayısının arttığını belirterek "Türkiye koronavirüsü bahane göstererek göçmenleri geri almayı reddediyor" diye konuşmuştu.

Türkiye ile Yunanistan arasında göçmenler konusundaki gerginlik Şubat ayı sonunda Türkiye'nin sınır kapılarından göçmen geçişini engellemeyeceği açıklamasıyla başlamıştı. Binlerce kişi Türkiye'den gelen açıklama üzerine Yunanistan-Türkiye sınırına gitmişti. Göçmenlerin bir kısmı da Ege Denizi üzerinden Yunan adalarına geçmeye çalışmıştı. Ancak Yunan güvenlik güçleri geçişlere izin vermemişti. Yunan güvenlik güçlerinin sınırdaki göçmenlere müdahalesi BM ve insan hakları kuruluşlarının sert tepkisine neden olmuştu.

Türkiye ile Avrupa Birliği arasında 2016 yılında imzalanan mutabakat, Türkiye’den Yunan adalarına yasa dışı yollardan geçen göçmenlerin Türkiye’ye iadesi, Yunan adalarından Türkiye’ye iade edilen her bir Suriyeli için Türkiye’den bir diğer Suriyelinin AB’ye yerleştirilmesini öngörüyor. Ayrıca Türkiye üzerinden AB’ye yasadışı göçe yönelik her türlü önlemin alınması, kriterlerin karşılanması halinde Türk vatandaşlarına vize serbestisi tanınması, Türkiye ile Gümrük Birliği’nin iyileştirilmesi ve Ankara ile müzakere sürecinin canlandırılması konularında da uzlaşılmıştı.