Ekonomideki kötü gidiş AKP Hükümeti ve Türkiye’nin stratejik odaklarından savunma sanayi yatırımlarını da çıkmaza sokmaya başladı.
Kriz Aselsan’a sıçradı
Ahvalnews.com'un haberine göre yıllık 6 milyar dolar büyüklüğü aşan Türk savunma sanayinin amiral gemisi Aselsan’ın mali yapısını güçlendirmek ve yeni yatırımlar için büyük önem taşıyan ikincil halka arzda üçüncü kez kriz çıktı.
Şirket halka arzı iptal etmedi ama satacağı hisse miktarını üçte bir oranında düşürdü ve önemli bir gelir kaybını göze aldı. Yapılan son dakika değişikliğiyle, halka arzdan gelir beklentisini bugünkü fiyatlara göre 5 milyar 40 milyon TL’den 3 milyar 360 milyon liraya indirildi. Şirketten yapılan açıklamada karara gerekçe olarak ‘Ülkemizin ve uluslararası piyasaların içinde bulunduğu ekonomik konjonktür göz önünde bulundurularak’ sözleri kullanıldı.
Bu yıl artan TL, döviz faizleri ve borçlanma koşullarındaki zorlaşmalar yüzünden şirketler için tek ucuz finansman kaynağı olarak gösterilen halka arzlarda yılın başından bu yana sorunlar çıkıyor. Şubat ayında halka arz edilen Medical Park hastaneleri, halka arz esnasında satış fiyatında yüzde 20’nin üzerinde iskonto uygulamak zorunda kalmış, satılan hisselerin bir bölümü de sermayedarlar tarafından alınmak zorunda kalmıştı. Sessiz geçen birkaç ayın ardından Mayıs ayında halka arz piyasası yeniden canlanırken Beymen, Defacto ve Penta Bilgi İşlem’in halka arzları talep yetersizliği nedeniyle satış aşamasında iptal edildi. Bu ay içinde halka arzı tamamlanan tek şirket olan Şok Market’te ise yüzde 20 fiyat iskontosu ve 100 milyon dolarlık ortak alımı gerçekleştirdi.
Toplam 24 milyar TL’lik piyasa değeriyle Türkiye’nin en değerli şirketleri arasında yer alan Aselsan’da ise halka arz süreci 17-18 Mayıs’ta aracı kuruluşlarla yapılan sözleşmenin ardından başlamış oldu.
Sözleşmeye göre halka arzda hiçbir yabancı yatırım bankası lider olarak konsorsiyumda yer almadı. Konsorsiyum liderleri olarak Ak, Garanti, İş, Yapı Kredi, Vakıf ve Ziraat Yatırım belirlendi. Ayrıca daha önceki ikincil halka arzların aksine, aracılar tarafından şirkete ‘bakiyeyi yüklenim’ yani kesin satış garantisi verilmedi. Halka arz izahnamesinde, piyasa koşullarının elverişli olmaması durumunda hisse satışından vazgeçilebileceği maddesi yer aldı.
Şirketin aracılarla imzaladığı anlaşmanın ardından 21 Mayıs’ta hisselerin kesin satış fiyatı belirlenecek ve halka arz 31 Mayıs-1 Haziran tarihlerindeki talep toplamayla tamamlanacak. Daha önceki örnekler ikincil halka arzlarda yatırımcıyı cezp etmek için hisse satış fiyatında borsa fiyatına göre indirim yapıldığını gösterirken Aselsan’da son hisse fiyatı 24 TL, piyasa değeri de 24 milyar TL olarak görünüyor.
Yıllık 1.7 milyar dolarlık savunma sanayi ihracatının büyük bölümünü gerçekleştiren ve dünyanın en büyük 100 savunma şirketi arasında 58’inci sırada yer alan Aselsan ikincil halka arzda ilk denemeyi 2013 yılında yapmıştı.
2013 yılının Ağustos ayında Aselsan, halka arzla ilgili olarak aracı kurumlardan talep istemiş ve 12 yerli, 9 yabancı aracı kurumu davet etmişti. Kazanan Halk Yatırım-Merrill Lynch ortaklığı olmuştu.
Aralık ayına gelindiğinde ise Merrill Lynch, Türkiye'nin uzun menzilli füze sisteminde seçtiği Çin firmasının ABD tarafından kara para ve terörle mücadele kapsamındaki “kara liste” içinde olduğunu gerekçe göstererek böyle bir firmanın seçimi nedeniyle halka arza aracılık etmeyi reddetmek zorunda kaldığını ilan etti.
Aselsan bunun ardından 2018’in başında yeni bir deneme daha yaparken, halka arz için seçilmesi planlanan yabancı aracı kurumlar için düzenlenen ihaleye Afrin savaşı ve S-400 füzelerinin alımı nedeniyle hiçbir yabancı kuruluş teklif vermedi. Bunun üzerine Şubat sonunda sadece yerli aracı kuruluşların katılımıyla ikincil halka arz sürecinin yeniden başlatılmasına karar verildi.
Aselsan’ın halka arz izahnamesine göre şirketin önümüzdeki dönemde karşılaşabileceği riskler arasında uluslar arası ambargolar da gösteriliyor.