Türkiye'de son yıllarda çevre duyarlılığının artmasıyla fidan dikimi yaygınlaşıyor. Çeşitli resmi ve özel kurumlar hatıra ormanı oluşturuyor. Ayrıca Türkiye'nin her yerinde zaman zaman ücretsiz fidan dağıtımı da yapılıyor. Ancak fidan doğru dikilmediği ya da dikimden sonra gereken sulama ve bakım yapılmadığı taktirde bütün emekler boşa giderek fidan kuruyabiliyor.

Ziraat Mühendisi Bilal Kayar, içinde bulunduğumuz bahar aylarının ideal fidan dikme mevsimi olduğunu söyledi. Tüplü ve tüpsüz iki tür fidan olduğunu belirten Kayar, tüplü fidanların yılın her günü dikilebileceğini ancak tüpsüz fidanların ise ilkbahar ve sonbaharda dikilmesi gerektiğini kaydetti. Özellikle tüpsüz fidanların sonbaharda dikilmesinin daha yararlı olacağını dile getiren Kayar, "Çünkü sonbaharda dikilen fidan kış ayları boyunca kökünü besler. Tüpsüz fidanlar bu aylarda kökü toprağa iyice yerleşir, kökleri kuvvetlenir. Yaz aylarında kuraklığa karşı da direnç kazanır." dedi.

Fidan dikim alanının seçilmesinin de çok önemli olduğunu vurgulayan Kayar, sık sık su biriken yerlere fidan dikilmemesi gerektiğini vurguladı. Kayar, şu bilgileri verdi: "Ağaçlar genellikle hafif meyilli alanı sever. Düz ve çok su biriken yerler fidanlar için uygun değildir ve fidanlar çürüyebilir. Eğer böyle bir yere fidan dikilecekse de fidan dikim alanı toprakla biraz yükseltilmelidir. Fidanlar en az yarım gün güneş alması gerekir. Fidan yeri seçiminde bu da göz önünde bulundurulmalıdır. Killi toprak fidanlar için en uygun topraktır. Nemi koruyan bu tür toprak fidan dikimi için idealdir."

"KAZARKEN ÜSTTEN ÇIKAN TOPRAĞI FİDANIN ALTINA KOYUN"

Dikim yapılacak çukurun doğru hazırlanmasının da fidanın gelişimi açısından son derece hayati önem taşıdığını anlatan Kayar, şu tavsiyelerde bulundu: "Fidan dikimi yapılacak alan çim ve diğer ot ve bitkilerden temizlenmelidir. Aksi taktirde bu bitkiler suyu emerek fidanın gelişmesini engelleyebilir. Fidan çukuru yeterince derin ve çapı da geniş olmalıdır. Fidan kökleri rahatça çukura girmeli ve hatta çukurun yan yüzeyi ile 15-20 santim boşluk olmalıdır. Burada fidan dikerken açılan çukurun üzerindeki toprak fidanın altına yerleştirilmeli. Çünkü yüzeydeki toprak besleyicidir ve bu toprak, kökleri en güzel şekilde besler. Fidan, toprağa iyice sabitlenmelidir. Gerekirse rüzgardan sallanmaması için bağlanarak sabitlenmelidir. Sürekli sallanan fidanlar toprağa yerleşemez, kökleri gelişemez ve kurur."

"DİKİM SONRASI BAKIM DA ÖNEMLİ"

Fidanı diktikten sonra bakımının yapılmasının da önemli olduğuna dikkat çeken Kayar, fidana can suyunun mutlaka verilmesi gerektiğini belirtti. Can suyunun, toprakta kalan hava kabarcıkları ve boşlukları doldurarak fidanın toprağa daha sağlam tutunmasını sağlayacağını ve tutma oranını yükselteceğini ifade eden Kayar, "Ayrıca ilk iki yıl boyunca özellikle yaz aylarında fidan haftada iki kez sulanmalıdır. 2 yıldan sonra bir kez sulama yeterli olacaktır. Aşırı sulamadan kaçınılmalı. Aşırı sulama kökü çürütebilir ve fidan kuruyabilir. Yine 2 yıl içinde fidan budanmamalı, 2 yıl sonra zayıf dalları başta olmak üzere budama yapılabilir. Budama, ağacı daha sağlıklı yapar, gövdesi beslenir, hastalıklara karşı dirençli hale getirir." bilgisini verdi.

Cihan CİHAN