Cihan Haber Ajansı'nın (Cihan) iç hizmet eğitimlerinde kullandığı mesleki notlar, "Haber Estetiği" ismiyle kitap oldu. Gazetecilik, haber metni, fotoğraf, kurgu ve video teknikleri konusunda alışılmışın dışında farklı bilgilere yer veren kitap, hem sektör çalışanlarının hem de İletişim fakültesi öğrencilerinin sık başvuracakları bir kaynak eser niteliğinde. Kitap, özgün bilgilere yer veren akıcı anlatımıyla, günümüz gazeteciliğinde neredeyse hiç kullanılmayan teorik bilgi ve kalıplarla sınırlı benzeri çalışmalardan ayrılıyor. Muhabir ve kameramanların ihtiyacı olan temel bilgilerin örneklerle anlatıldığı kitap; Türk ve dünya medyasında uygulanan haber yazımı ve video tekniklerini esas almasıyla pratik gazetecilik eğitimi konusunda önemli bir boşluğu dolduruyor.
Cihan Genel Müdür Yardımcısı Hakan İnce başkanlığında bir heyet tarafından hazırlanan Haber Estetiği'nde yazılı ve görsel medyada çalışacak genç gazeteci adayları için ezber bozan pratik bilgilere yer veriliyor. Kitabın Önsüz yazısında şu ifadeler dikkat çekiyor: "Medya olarak parçası olduğumuz toplumun güvenini kazanma noktasında ciddi sorunlar yaşadığımız sır değil. Bu krizin çözümüne kafa yoranlar, genelde başkalarının yanlışlarını sayıp dökmeyi ve başkalarına akıl vermeyi tercih ediyor. Halbuki çözümün daha kestirme ve daha etkili bir yolu var: Aynaya bakmak ve işin doğrusunu yapmak.
Böyle bir iddiada değiliz ama bu yönde güçlü bir niyet ve iradeye sahibiz. Cihan Haber Ajansı olarak kurum içinde oluşan kıymetli tecrübenin yanı sıra, şimdiye kadar gazeteciliğin temel konularında yapılan birçok kaynaktan da istifade ederek hazırladığımız Haber Estetiği İlkeler-Standartlar isimli eser de bu arzunun sonucu.
(…)
Mesleğin evrensel ilkelerinden temel yazım kurallarına, fotoğraf ve kamera çekimindeki standartlardan meslekle ilgili mevzuata bir gazetecinin her an başvurma ihtiyacı duyacağı konuları işleyen Haber Estetiği; aylar süren titiz bir ekip çalışmasının ürünü. Kitabı hazırlarken mesleğe önemli katkılarda bulunan isimlerin kitaplarından, köşe yazılarından, çeşitli ortamlarda yaptıkları konuşma ve röportajlardan da istifade ettik. Her birine ayrı ayrı teşekkürü borç biliyoruz.
(…)
Kurum içinde hazırladığımız bu ilk çalışmada kuşkusuz bazı hata ve eksikler olabilir. Ancak yaşayan bir metin olarak düşünülen bu eser, ihtiyaç duyuldukça güncellenecektir. Nitekim ajanslar arasında mesleki açıdan saygın bir yeri olan Associated Press (AP), ilk haber klavuzunu (stylebook) 1953'te hazırlamıştı. Medyanın adeta el kitabı haline gelen stylebook, defalarca yenilenerek 40. baskıyı geçti. Haber Estetiği'ne de ileride yapılacak daha nitelikli ve kapsamlı çalışmaların bir çekirdeği olarak bakılabilir."
Kaynak Yayınları'ndan çıkan "Gazetecinin El Kitabı -Haber Estetiği" 400 sayfadan oluşuyor. Haber metni, kamera, kurgu ve fotoğraf gibi birimlerden uzman kişilerin katkısıyla hazırlanan kitap, haber yazımı ve kuralları, görüntülü habercilik ve montaj, fotoğraflı habercilik, hukuki sorumluluk ve meslek ilkeleri ana bölümlerinden oluşuyor.
Kitapta yer alan alt başlıklardan bazıları şöyle:
Gazetecinin görevi,
Haberde anlatım ve dil bilgisi,
Haber türlerine göre cümle yapısı,
Haberde başlık, giriş paragrafı,
Haberin gövdesi,
Haberi koklamak,
Haber-analiz,
Flaş haber nasıl verilir?
Final ve '1S' kavramı,
Özel haber,
Soft haber,
Fikri takip,
Haberde temel imla kuralları,
Röportaj teknikleri,
Ajans haberciliği,
Sık kullanılan kelime ve kavramların doğru-yanlış yazılışları,
Televizyon haberciliği
Görüntünün dili,
Görüntüde detay nedir?
Görüntü dökümü standartları,
Işık, diyafram, sabit kare, ses,
Montajda ön hazırlık,
Haber kurgusu çeşitleri,
Fotoğrafta ışık, kompozisyon ve fotoğraf alt yazısı,
Farklı açı fotoğraf çekim teknikleri
Haberin hazırlanması ve paylaşılmasındaki hukuki sorumluluklar,
Gazeteciler için etik ilkeler,
Basın kanunu
CİHAN