Sonbaharla birlikte dünyanın bir kısmı güneşli günlere veda edip serin, rüzgârlı ve yağmurlu havalara girer. Doğanın da sarardığı bu aylarda birçok kişi, hüzün ve enerji kaybı nedeniyle bazen yataktan bile kalkmak istemeyerek yaşamla mücadele gücü azalır. Uzmanlar, bazen belli bir neden olmadan sadece mevsimin değişimiyle başlayan depresyon durumunun sonbahar depresyonu olabileceğini vurguladı.

Psikiyatrist/Psikoterapist Yard. Doç. Dr. Rıdvan Üney sonbahar depresyonu hakkında bilgiler verdi. Üney, "Sonbahar dünyamızın güneşli günlere veda edip, serin, rüzgârlı ve yağmurlu günlere merhaba dediğimiz ve doğanın sararma dönemidir. İç dünyamızda bazen dış dünyaya uyar ve tıpkı onun gibi bu hüzün mevsiminin etkilerini yaşar. Sonbaharın gelişiyle birlikte birçok kişide hüzün ve enerji kaybı olur. Bazen insan yataktan bile kalkmak istemez. Yaşamla mücadele gücü azalır. Bununla birlikte, bazen belli bir neden olmadan sadece mevsimin değişimiyle başlayan depresyon durumu sonbahar depresyonudur." dedi.

Sonbahar depresyonunun belirtileri ile ilgili Yard. Doç. Dr. Üney, "Çoğunlukla uyku bozukluklarıyla başlar. Sık uyanır, uykuya dalamaz, erkenden uyanır. İştahta artma ya da azalma olabilir. İsteksizlik, yaşamdan zevk alamama, canlılıkta ve enerjide azalma, sinirlilik, unutkanlık, konsantrasyon sorunları, karar vermede zorluk görülür. Huzursuzluk, umutsuzluk, iç sıkıntısı, ağlamalar, suçluluk düşünceleri bazen intihar düşünceleri bile görülür. Bu belirtiler 2 haftadan uzun sürer. Aileyle, arkadaşlarıyla ilişkileri bozulur. İşte, okulda sorunlar yaşamaya başlar." diye konuştu.

Kadınlarda sonbahar depresyonunun daha fazla görüldüğünü söyleyen Üney şunları dile getirdi:
"Kadınlarda sonbahar depresyonu daha sık görülür. Ev ve işte temponun artışı, birkaç sorumluluğu aynı anda yüklenme kadınlar için önemli bir risk faktörüdür. Gene ergenler için de bu dönem risklidir. Yazın daha az sorumluluk alan ergenler, okulların açılmasıyla birlikte sorumlulukları artar. Çoğu zaman hiçbir neden yokken bile kendisini huzursuz ve güvensiz hisseden ergenler disiplinli bir okul yaşantısına uyum göstermekte zorlanabilirler. Bu da depresyona eğilimlerini artırır. Bunların dışında daha önce depresyon geçirmiş kişiler için de sonbahar dönemi yeni bir depresyona neden olabilir."

Sonbaharda insanların depresif olaması ile ilgili Yard. Doç. Dr. Rıdvan Üney, "Sonbaharda gündüzler kısalırken geceler uzamaya başlar. Bu da günışığından daha az faydalanmamıza neden olur. Gün ışığı depresyona karşı koruyucudur. Tatiller bitmiştir ve yoğun çalışma ve okul dönemi başlamıştır. Bu yeni duruma uyum sağlamak kolay değildir. Bunun yanı sıra direncimizin bu dönemde düşmesinden dolayı hem tıbbi hem de psikolojik rahatsızlıklar için çok uygun bir zemin oluşur. Ayrıca genel tempodaki artışa ulaşım problemlerinde artış, kapalı alanlarda daha fazla zaman geçirme zorunluluğu gibi etkenlerde eklenince depresyona girmek şaşırtıcı olmuyor." ifadelerini kullandı.

Bu aylarda ortaya çıkan deprasyonu yenmek için önerilerde bulunan Rıdvan Üney, "Depresyonla baş etme için öncelikle bu dönemde uykuya dikkat etmek gerekir. İyi dinlendiğimizde depresyonla baş etmek kolaylaşır. Mutlaka yürüyüş gibi hafif egzersizler yapılmalı. Çalışma ortamında kısa molalar verilerek çalışılmalı. Sinema, tiyatro, konser gibi etkinlikler insanı rahatlatır. Temponuzun yoğunlaşmasına rağmen sevdiklerinizle zaman geçirmek iyi gelecektir. Güneşli günlerde mutlaka işinizde imkân varsa yürüyüş yapmak morali yükseltecektir. Bu dönemlerde işinizle ilgili küçük hedefler koyun, bu motivasyonunuzu artıracaktır. Sağlıklı ve dengeli beslenme vücudumuza da ruhsal durumumuza da iyi gelecektir." şeklinde konuştu.

Depresyona giren hasta ile ilgili Yard. Doç. Dr. Rıdvan Üney, şunları sıraladı: "Kişinin yaşamı düzenlenir. Gece çalışması istenmez. Stresli ortamlardan uzak kalması istenir. Eşine ailesine bilgi verilerek bu dönemde ona destek olmaları, tartışmaya girmemeleri istenir. Gün ışığından faydalanması ve sevdiği etkinlikleri çok kendini yormadan ve yapabildiği kadar yapması istenir. Bununla birlikte psikolojik destek almak uygundur. Bazı sonbahar depresyonları psikoterapiyle tedavi edilebilir. Bazı depresyonlarda ise mutlaka antidepresan kullanılması gerekmektedir. Dolayısıyla muhakkak bir psikiyatriste başvurmalıdır. Destek almak çok önemlidir."
CİHAN